ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ TARİHİ Dersi Çalışma İlişkilerinde Esneklik ve Kuralsızlaşma: 1980’den 2010’a soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun temel özellikleri hakkında bilgi veriniz.


CEVAP:

2821 sayılı Sendikalar Kanunu, sendikal hakları kısıtlayıcı ve daraltıcı bir felsefeye sahiptir. 2821 sayılı Yasa, bireysel (olumlu ve olumsuz) sendika özgürlüğünü esas almış ve sendikaların kuruluşlarında serbestlik ilkesini benimsemiş olmakla birlikte, sendika kuruluşunu, sendika üyeliğini ve sendikal faaliyeti zorlaştırıcı hükümlere sahiptir. Yasa sendika ve konfederasyon dışında işçi kuruluşu kurulmasını engelleyici niteliktedir.

Yasa, sendika özgürlüğünün korunması konusunda düzenlemelere yer vermiş ve işçilerin işe alınmaları ve iş sırasında sendikal nedenle ayrımcılığa uğramalarını yaptırıma bağlamıştır. 2821 sayılı Yasa işkolu sendikacılığını benimsemiş, işyeri ve meslek sendikacılığını yasaklamıştır. Aynı koşul işveren sendikaları için de getirilmiştir. Ancak kamu işveren sendikalarının, aynı işkolundaki kamu işverenleri tarafından kurulması ve aynı işkolunda faaliyette bulunması şartının aranmayacağı belirtilmiştir. 

2821 sayılı Yasa, 274’ten farklı olarak tek sendikaya üyelik koşulunu getirmiştir. Yasaya göre 16 yaşını doldurmuş olup işçi sayılanlar, işçi sendikalarına üye olabilirler. 2821 sayılı Yasa’nın en çok eleştirilen hükümlerinden biri sendikaya üyelik ve ayrılmayı noter koşuluna bağlamış olmasıdır. Sendika aidatının kaynaktan kesilmesi uygulaması (check-off) korunmuştur. Yasa ile sendika aidatlarına bir günlük brüt ücret tutarı sınırı getirilmiştir. Yasa, Anayasa’nın 52. maddesine paralel olarak kapsamlı siyasi yasaklar getirmiştir.