DİL FELSEFESİ Dersi KRİPKE VE DOĞRUDAN GÖNDERİM KURAMI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: A priori ne demektir?


CEVAP: Bir önermenin a priori olması demek o önermenin duyu deneyimine başvurmadan bilinebilir olması demektir. Diğer bir deyişle a priori önermeler salt akıl yoluyla bilinebilir olanlardır. Kant bu tür önermelere birçok örnek verir. Aritmetiğin ve geometrinin tüm önermeleri a prioridir. Örneğin 5+7=12 önermesini bilmek için mutlaka 5 nesne alıp yanına 12 nesne daha koyup sonra hepsini yeniden saymamız gerekmez. Bu şekilde bu önermeyi sınadığımızda duyu deneyimine başvurmuş oluruz. Yani bu şekilde 5 ile 7’nin toplamının 12 ettiği öğrenmişsek bilgimizi a priori elde etmiş olmayız. Ancak bu önerme hiçbir duyu deneyimine başvurmadan salt “akıl” yoluyla da bilinebilir. Matematiğin aksiyomlarından yola çıkarak bir ispat verebiliriz. Kısaca bir önermeyi hiçbir duyu deneyimine başvurmadan bilinebiliyorsa bu bilgiye “a priori bilgi” diyoruz.