TEMEL SÜRÜ SAĞLIĞI YÖNETİMİ Dersi ÇİFTLİK HAYVANLARI YETİŞTİRİCİLİĞİNDE BAKIM, YÖNETİM VE SAĞLIK soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Açık, kapalı ve modifiye açık sürülerde, sürü sağlığı konusunda alınması gereken tedbirler nelerdir?


CEVAP:

Kapalı sürülerde, hem hayvan girişleri hem de diğer sürü ve hayvanlarla temas tümüyle sınırlandırılmış durumdayken; Modifiye açık sürülerde, sürüdeki hayvanlar dışarıdan getirilen hayvanlarla yenilenebilir ve hayvan sergileri ya da fuarlar gibi belirli ortamlarda sınırlı düzeyde bir temasa da izin verilir. Genel olarak sıradan bir sürüde, sürüye giren her hayvan diğer hayvanlarla aynı sağlık koruma programlarına tabi tutulmalıdır. Sürüye hayvan temininde sağlık ve tedavi kayıtları tutulan, aşılama programları bilinen kısaca sağlığa ilişkin geçmişleri bilinebilen sürülerden hayvan alınması en tercih edilir yoldur. Yeni getirilen hayvanların sürüye katılmadan önce yeterli bir süre uygun bir karantina bölmesine alınmaları, bu sırada gerekli test ve kontrollerin yapılarak uygun görülen aşıların yapılması yerinde bir uygulama olur. Açık sürüler her zaman patojenlerin girişi nedeniyle yüksek riskli işletmelerdir. Bu işletmelerin sahip oldukları risk düzenli olarak işletmeye hayvanların getirilmesinden kaynaklanır. Bu tür işletmelerin en iyi örneği besi işletmeleridir. Getirilen hayvanlar her zaman sürü sağlığı prensiplerinin uygulandığı işletmelerden temin edilemez. Kimi zaman da işletmelerin girdilerinin düşürülmesi amacıyla ucuza hayvan temini yoluna gidilir ki asıl risk taşıyan işlem budur. Sağlıklı sürülerden hayvan temini mümkün olsa da özellikle fiyatlar işletmecileri daha riskli olmasına rağmen daha ucuz hayvan teminine zorlamaktadır ve bu konuda da ilk akla gelen yer hayvan pazarlarıdır. Hayvan pazarları genellikle daha geleneksel yöntemlerle yetiştiricilik yapılan küçük çaplı işletmelerden gelen hayvanların ağırlıklı olarak satıldığı yerlerdir. Hayvan pazarları buradan hayvan satın alan işletmeler için taşıdığı riskler yanında pek çok bulaşıcı hastalığın yayılmasında da rol oynar. İşletmeye getirilecek hayvanların sürü sağlığını tehdit eder nitelikte hiçbir sorunları olmasa dahi, farklı koşullarda barındırılan hayvanların ilk kez ve yoğun bir şekilde bir araya getirilmeleri beraberinde bazı sorunları da getirir.

Modifiye açık sürüler daha önce bahsedilen iki sürü arasında bir kategoride yer alır. Yeni hayvan girişinin ve hayvan hareketlerinin kontrollü olduğu bu tür işletmelerde biyogüvenlik kuralları yeterince uygulanır. Genel olarak uygun bir sürü sağlığı yönetiminde işletmeye yeni gelen hayvanlar sürüye katılmadan önce makul bir süre (örneğin 4 hafta) ayrı tutulmalı (karantina) ve tüm sürü ile aynı sağlık prensipleri uygulanmalıdır. Eğer yeni gelen hayvanların orijini kesin olarak bilinmiyorsa, bazı hastalıklar yönünden (Leukoz, Paratüberküloz, BVD) test edilmesi gerekir.

Suni tohumlama kullanılması bulaşıcı hastalıklar açısından doğal tohumlamaya göre daha kontrollü bir metottur. Spermaları kullanılan boğaların ya da spermaların belirli hastalıklar yönünden kontrolleri yaptırılmadan üretim, ithal ya da dağıtım izni almamaktadırlar.