AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ Dersi 2004 BRÜKSEL ZİRVESİ SONRASI TÜRKİYE-AB İLİŞKİLERİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Adaylık döneminde Türkiye’ye yapılan mali yardımlar nelerdir?


CEVAP:

1999-2006 Dönemi
AB bütçesi 7 yıllık dönemler için hazırlanmaktadır. Türkiye 1999 yılı Aralık ayında aday olmuş ancak 1999 - 2006 bütçe döneminin hazırlığı daha önceden Türkiye dahil edilmeden yapıldığı için diğer aday ülkeler gibi PHARE (Üyelik Öncesi Ekonomik Yardım Programı), ISPA (Üyelik Öncesi Altyapı Yardım Programı) ve SAPARD (Üyelik Öncesi Tarım ve Kırsal Kalkınma Yardım Programı)’dan yararlanamamış, MEDA programına ilave edilen ek kaynaklar aracılığı ile mali yardım almıştır. Türkiye 2000 - 2006 yılları arasında MEDA II programı ile hibe olarak 890 milyon avro ve kredi olarak 1 milyar 470 milyon avro mali destek almıştır. MEDA II döneminde Türkiye’nin aldığı mali destek bir önceki döneme göre iki kat artmıştır.
2007-2013 Dönemi
Daha önce PHARE, ISPA, SAPARD araçları ile yapılan yardım 2007-2013 bütçe döneminde tek bir mali araç altında toplanmıştır: Katılım Öncesi Yardım Aracı ya da IPA “Instrument for Pre-Accession Assistance”. IPA’nın 2007-2013 dönemi bütçesi 11,5 milyar avrodur ve Türkiye, Hırvatistan, Makedonya, Arnavutluk, Bosna-Hersek, Sırbistan, Karadağ ve Kosova’yı kapsamaktadır. IPA fonları geri dönüşsüz hibelerdir ve aday ülkenin resmî kurum ve kuruluşları vasıtasıyla dağıtılırlar. AB’nin katılım öncesi kaynakları adem-i merkeziyet ilkesi çerçevesinde aday ülkeden yönetilir. Komisyonun temsilciliği denetiminde bu amaçla oluşturulmuş resmi yapılar bulunur. AB’nin Türkiye’ye sunduğu IPA fonları çerçevesinde yürütülen projelerin programlanması ABGS ile DPT, ihale, sözleşme ve yürütülmeleri ise Hazine’ye bağlı bir birim olarak faaliyet gösteren Merkezi Finans ve İhale Birimi tarafından yapılmaktadır.
2014-2020 Dönemi
2014-2020 bütçe döneminde müzakere eden aday ülkeler için 14.1 milyar avroluk bir IPA desteği ayrılmıştır. Bu kaynağın 4.453,9 milyar avrosu Türkiye’ye tahsis edilmiş ancak 2018 yılı sonu itibariyle 368.3 milyon avroluk sözleşme yapılmış ve bu sözleşmelerden ödenen miktar 258.4 milyon mertebesinde gerçekleşmiştir.