CEVAP:

Türkiye adaylık ve müzakere süreçleri öncesinde de AB ile mali işbirliği içerisinde olmuş, hibe veya kredi şeklinde olmak üzere çeşitli AB mali destek araçlarından faydalanmıştır. 1963 yılında Ankara Anlaşması’nın imzalanmasından 1995 yılında AB ile Türkiye arasında Gümrük Birliği kararına kadar Türkiye mali protokoller aracılığı ile çoğu kredi niteliğinde olmak üzere yaklaşık 1 milyar avro destek almıştır. Bu destek Türkiye’nin AB ile Gümrük Birliği uygulamasına geçişini kolaylaştırmak amacıyla verilmiştir.
Türkiye’ye üç mali protokol doğrultusunda verilen bu krediler genellikle Avrupa Yatırım Bankası ve Topluluk kredilerdir. Türkiye, 1980 yılında zor ekonomik şartlar nedeniyle Özel Yardım Paketi, 1991 yılında Körfez Savaşı’ndan en çok etkilenen ülkeler arasında olduğu için mali yardım almıştır.
1995 yılından 1999 yılında adaylık statüsü teyit edilene kadar geçen dönemde gümrük birliğinin doğurduğu yeni ihtiyaçları karşılamak amacı ile Türkiye yine AB mali desteğinden faydalanmış ve yine çoğu kredi olmak üzere 755,3 milyon avro destek almıştır.
Bu dönemde Türkiye Gümrük Birliği kapsamında AB bütçe kaynaklarından ve ayrıca 1996 - 1999 yılları arasına Avrupa - Akdeniz Ortaklığı çerçevesinde oluşturulmuş MEDA (Mediterranean Economic Development Area) programı dahilinde hibe nitelikli fonlardan yararlanmıştır. Ayrıca 17 Ağustos 1999 depreminden sonra AB tarafından hem insani yardım hibesi hem de Avrupa Yatırım Bankası tarafından kredi sağlanmıştır.