CEVAP:

Ahmet Rıza dönemin pozitivist sosyolojisinden oldukça etkilenmiştir. Düzen ve ilerleme kavramlarını düşüncesinin merkezine oturtmuş olan Ahmet Rıza, Durkheim’in sosyolojik anlayışını taklit ettiği söylenebilir. Ahmet Rıza’ya göre Osmanlı için en önemli sorun geri kalmışlıktır ve ilerlemeci bir anlayışla çözülecektir. Diğer taraftan dağılan Osmanlı toplumunun ihtiyacı olan “düzen” ancak “ittihad” yani birlikle sağlanacaktır. Yeniden birliğin tesis edilmesi ve ilerlemenin sağlanması için ise merkezî yönetimin güçlendirilmesi gerekmektedir. Güçlü yönetimin en önemli unsuru ise “millî ekonominin” tesisinden geçmektedir. Dağılan bir devletin kurtarıcı nesli için oldukça parlak hedefleri olan Ahmet Rıza’nın iddiaları Cemiyetin ruhunu oluşturmuştur.