SANAT TARİHİ Dersi Tarih Öncesi ve İl Çağ'da Anadolu, Mezopotamya ve Eski Mısır Sanatı soru detayı:
SORU:
Akkad Uygarlığı ve sanatı hakkında bilgi veriniz?
CEVAP:
Akkadların anavatanları ve Mezopotamya’ya geliş tarihleri hakkında kesin veri bulunmasa da Akkad Krallığı’nın (MÖ 2350-2150), Asur ve Babil gibi Sami kökenli krallıkların öncüsü olduğu bilinmektedir (Köroğlu 2009:76). Sargon MÖ 2334’te Agade
adlı merkezi kurarak bağımsızlığını ilan etmiş, Basra Körfezi’nden Akdeniz’e kadar
Güney Mezopotamya’da geniş bir alana yayılan Akkad Krallığı’nı kurmuştur (Soysal 2008:50). Sargon ile başlayan süreçte yeni bir devlet modeli ve yeni bir kral tipi oluşmuş, yönetici sülale ve kral daha güçlü konuma gelmiştir. Akkad Kralları Evrenin Kralı ve Akad’ın Tanrısı gibi unvanlar kullanmaya başlamışlardır. Akkad Kralı Naram-Sin, isminin başına tanrı isimlerini belirtmek için konulan bir işaret ekletmiş ve stelinde kendisini, yalnızca ilahi varlıklara özgü bir simge olan çift boynuzlu bir başlıkla betimletmiştir (s. 15, Resim 1.16). Dolayısıyla Akkad sanatının, sarayın ve kralın yüceltilmesi kurgusuyla şekillendiği ve propaganda amaçlı kabartma ve stel örneklerinden oluştuğu söylenebilir (Köroğlu 2011: 43-45). Savaşçı olan Akkadlar, tanrıların temsilcisi değil de doğrudan tanrı gibi gördükleri krallarının yaptığı işleri dikili taşlar ve kabartmalarla yüceltmiş ve krallarının taş ya da bronzdan heykellerini yapmışlardır (Pischel 1983:28). Özellikle kabartma, büst ve heykellerde ince görünümlü, anatomik doğruluğun büyük önem taşıdığı, gerçekçi plastik sanat anlayışının egemen olduğu söylenebilir (Nissen 2004:191).