CEVAP:

Aktif istihdam politikalarının toplumsal açıdan yarattığı üç temel olumsuz etkiden bahsedilebilir:

- Bunlardan ilki, etkinlik kaybı etkisidir. Daha önce de üzerinde durulduğu üzere aktif istihdam politikaları yüksek maliyet gerektirdiğinden belirli dezavantajlı grupları hedef almaktadır. Burada hedeflemenin yanlış yapılması durumunda etkinlik kaybı etkisi ortaya çıkmaktadır. 

- İkinci olarak istihdam sübvansiyonu uygulaması ile işverenlere doğrudan parasal yardım yapılması ya da vergi indirimi sağlanması yoluyla hedeflenen kitlenin istihdam maliyetleri azaltılmakta ve söz konusu kişilerin istihdamı işverenler açısından göreli olarak karlı hale gelmektedir. Dolayısıyla, hedeflenen kitlenin istihdamı işgücü piyasasındaki diğer kişilerin istihdamının azalmasına yol açabilmektedir. Örneğin; gençlerin istihdamının sübvanse edilmesi işe alımlarda yetişkinlerin daha az tercih edilmesine neden olabilir. Bu durumda, karşılaşılan olumsuz etki ikame etkisi olarak adlandırılmaktadır. İkame etkisinin ortaya çıkması durumunda işsizlik genel anlamda azaltılamamakta işsizliğin çeşitli gruplar arasındaki dağılımı değişmiş olmaktadır. 

- Son olarak, aktif istihdam programlarının yarattığı diğer bir olumsuz etki işten çıkarılma etkisidir. Aktif istihdam politikaları ile hedeflenen grupların (gençler, kadınlar, uzun süreli işsizler) istihdamı sübvanse edilerek göreli olarak ucuz hâle getirildiğinde, bu işsizleri çalıştıran işverenler işgücü piyasasında rekabet avantajı kazanmaktadırlar. Bu durumda, söz konusu firmaların piyasa payları artmakta ve piyasadaki rekabet yapısı bozulmaktadır. Dolayısıyla, diğer firmalar küçülme yoluna gidebilmekte ve işçi çıkarmayı tercih edebilmektedirler.