SORU: Almanya’nın Osmanlı demiryolları üzerinde nasıl etkileri olmuştur?
CEVAP: Almanya’nın zinde bir güç olarak Avrupa’yı Basra Körfezi’ne bağlayacak bu demiryolu sayesinde Ortadoğu’ya sarkmasına, Mısır ve Hindistan’daki çıkarlarının zedeleneceği gerekçesiyle İngiltere; nüfuz bölgesi olan Suriye ve çevresindeki siyasi ve iktisadi çıkarlarının zarar göreceği için Fransa ve demiryolunun Doğu Anadolu’nun savunma gücünü arttıracağı, Anadolu ve Mezopotamya ürünlerinin Avrupa pazarlarında Rus mallarıyla rekabete girişeceği gerekçesiyle de Rusya karşı çıktı. Rusların bir endişesi de Almanların Boğazları kontrol etmesiydi. İmtiyaz süresi 99 sene olan demiryolunun sekiz senede bitirilmesi planlanmıştı. Sözleşmeye göre, hat boyunca yabancı göçmen yerleştirilemeyecek, şirketin yurtdışından getirteceği makineler gümrük vergisinden muaf olacak, hattın geçeceği araziler bedelsiz olarak şirkete verilecek, şirket taş ocaklarıyla devlete ait ormanlardan bedava yararlanacak ve yolun her iki yanındaki 20 km’lik alanda maden arayabilecek, işletebilecek ve hat boyunca Arkeolojik kazılar yapabilecekti. Bağdat Demiryolu, uzun bir kavga ve inşaat döneminin ardından doğal şartlardan dolayı bir kaç noktadan inşasına başlanan birbirinden kopuk hatlar şeklinde inşa edildi. Alman sermayesinin inşa ettiği hatlardan biri de Selânik-Manastır Demiryolu’dur.
