ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Dersi TÜRKİSTAN HANLIKLARI soru detayı:
SORU:
“Altın Beşik Efsanesi” nedir?
CEVAP:
Fergana’da kurulan Hokand Hanlığı’nın hükümdarları Alim Han’dan itibaren kendilerini han ilan edince meşrutiyetlerini güçlendirmek için “Altın Beşik Efsanesi”ni üretmişlerdir. Buna göre, Fergana bölgesinde çok sevilen ve 15. yüzyılın son çeyreğinde bölgenin yöneticiliğini yapan Zahirüddin Muhammed Babür, Özbeklere yenilince doğrudan Kabil’e gitmemiş, önce Fergana bölgesine çekilmişti. Yanında hanımlarından biri ile daha yeni doğmuş bir oğlu da vardı. Ancak düşmanı Özbeklerden kaçtığından, bebeği Fergana’da mücevherlerle süslenmiş bir beşiğin içine yerleştirerek hizmetkârlarından biri ile birlikte kaderine terk etmek zorunda kaldı. Bebeğin bırakıldığı yere yakın Kırk, Kıpçak, Ming ve Kırgız kabilelerinin yaşadığı köyler bulunmaktaydı. Onlar çocuğu bulup ona ‘Altın-Beşik’ ismini verdiler. Bebek yetişkin olunca da her köyden bir kızla onu evlendirdiler. Zamanla onun hanımlarından birinden Hokand hanlarının atası olan Hüdayar veya İlikSultan dünyaya geldi.