ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Dersi ALTIN ORDA DEVLETİ VE TAKİPÇİLERİ soru detayı:
SORU:
Altın Orda devlet teşkilatı nasıldır?
CEVAP:
Altın Orda’da aynen Cengiz Han ve oğullarının kurdukları diğer devletlerde olduğu gibi ancak Cengiz Han’ın soyundan gelenler, han olabiliyordu. Cuci Ulusu, toprakları ve bütün nüfusuyla birlikte Cuci sülalesine ait olup hanlar da geniş yetkiye sahipti. Yüksek idareyi ellerinde bulunduran hanlar, diğer Cengizoğullarının yurtlarını belirliyor, önemli görevleri onlar arasında paylaştırıyordu. Vassal devletlerin hükümdarlarını da belirleyen hanlar, iç ve dış politikayı yürütüyor, yeni kanunlar çıkartıyor, vergileri belirliyor, para bastırıyor ve orduya komutanlık ediyorlardı. Hanların yanı sıra onların eşleri olan hatunlar ve kabile beyleri de ülke yönetimine aktif olarak katılıyordu. Yine kurultay gibi bir uygulamanın mevcudiyeti, hanların yetkilerinin sınırsız olmadığına işaret etmektedir. Nitekim hanların kendileri de bu kurultaylarda seçiliyordu. Yine kurultaya katılanlar arasında vezir hüviyetindeki atalık, yasa ve yargı işlerine bakan yasa emîri ve defterdarları (bitikçiler) da zikretmek gerekmektedir. Bu görevlerin yanı sıra Altın Orda’da çok sayıda çeşitli memuriyetin olduğu da bilinmektedir.