CEVAP:

Mengü Timur’dan sonra ise Tuda Mengü (12801287) ve Tula Buka (1287-1291) gibi hanlar hâkimiyet sürdü. Mengü Timur’un kardeşi olan Tuda Mengü, Ötemiş Hacı’ya göre akılsız biriydi. Nitekim İslamiyet’i kabul ettikten sonra memleket işlerine bakmaktan vazgeçti; dervişler, şeyhler ile arkadaş oldu ve Tula Buka için tahttan feragat etti. Bu dönemlerde Altın Orda’da arkalarına kabilelerinin (Kıyat, Kongırat, Mangıt, Şirin, Barın, Secut vs.) desteğini alan emîrlerin (tümenbeyi ile binbeyilerin) rolü arttı ve bunlar adeta hâkimiyete ortak olmaya başladılar. Cengiz Han soyundan gelmediklerinden dolayı han olamamalarına rağmen bu emîrler, özellikle zayıf hanların iktidarda bulundukları ve taht kavgalarının kızıştığı dönemlerde sahneye çıkıyor ve güçlerini sergiliyorlardı. Bu emîrlerden ilki, Mangıt kabilesinden Nogay Mirza oldu. Daha Berke zamanında güçlenmeye başlayan Nogay, sadece iç politikada değil, Bizans ve Ruslarla münasebetler gibi dış meselelerde dahi hanlardan bağımsız hareket etti. Örneğin Bulgar Knezliği’nin Altın Orda’nın vassalı hâline gelmesi, Nogay sayesinde mümkün oldu.