YAŞLILARLA SOSYAL HİZMET Dersi Yaşlıların Kişisel Bakımı ve Beslenmesi soru detayı:
SORU:
Amaçlarına göre banyolar kaça ayrılır?
CEVAP:
Temizleyici Banyolar: Tam yatak banyosu, hasta bakıcı yardımı ile hastanın kendisinin gerçekleştirdiği yatak banyosu, kısmi yatak banyosu, küvet banyosu ve duş biçiminde banyo olabilir.
• Tam Yatak Banyosu: Hasta bakıcının tüm vücudu silerek uyguladığı banyodur. Yatağa bağımlı hastalarda uygulanır.
• Hasta Bakıcı Yardımı ile Hastanın Kendisinin Gerçekleştirdiği Yatak Banyosu: Hasta yatağa bağımlıdır. Ancak kendi vücudunu silerek temizleyebilir. Hasta bakıcı sırt temizliğinde araç gereç sağlamada ve hastanın yetemediği yerde yardım etme ile sınırlıdır.
• Kısmi Yatak Banyosu: Vücudun yalnızca belli bölgelerinin silinmesidir (Yüz, eller, perine, koltuk altları, sırt... gibi). Vücut kokusu olduğunda uygulanır. Yatağa bağımlı olanlarda hasta bakıcı tarafından uygulanır. Yatağa bağımlı olmayanlarda lavaboda yapılabilir.
• Küvet Banyosu: Küvetin, 1/3’ü ya da 1/4’ü doldurularak yapılan ve/veya yaptırılan banyodur. Suyun ısısı 38-41 oC, bireyin 20 dakikadan fazla kalmaması söylenir. Kayıp düşmesi önlenmelidir. Yaşlı hastalarda dikkat edilmelidir.
• Duş Biçiminde Banyo: Düşmelere önlem alınmalıdır. Ayakta duramayanlar sandalyede oturabilir. Çağrı zili olmalıdır. Banyonun kapısı içerden kilitlenmemelidir. Banyo duş sonrasında dezenfekte edilmelidir.
Tedavi Edici Banyolar: Hekim istemi ile gerçekleştirilir. Banyo suyuna çeşitli ilaçlar eklenir. Bunlar ısı banyoları veya ilaçlı banyolardır.
• Sıcak Küvet Banyosu: (45-46 oC) Kas spazmını (istemsiz kasılma) çözer, dolaşımı uyarır.
• Ilık Küvet Banyosu: (43 oC) Kas gerginliğini alır.
• Soğuk Banyo: (37 oC) Gerginliği azaltır ve beden ısısını düşürür.
• Lokal Yaş Uygulama: Ölü deriyi kaldırır veya kurumuş sekresyonu (salgı) yumuşatır, ağrıyı ve ödemi azaltır.
• Oturma Banyoları: (40-46 oC) Rektal ve perine bölgesinin temizliği ve inflamasyonun azaltılmasında kullanılır.