LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME Dersi Araç Yükleme Problemi soru detayı:
SORU:
Araç yükleme ile ilgili başka hangi kısıtlar vardır?
CEVAP:
1. Yükleme öncelikleri: Amaç fonksiyonuna katkısı daha çok olan kutuların yükleme öncelikleri daha yüksek olabilir. Eğer tüm kutular yüklenecekse de, kutularla ilgili teslimat yerleri, raf ömürleri, belirli kutuların mutlaka birlikte yüklemesi veya kesinlikle birlikte yüklenmemesi gibi kısıtlar da ele alınabilir.
2. Ağırlık dağılımı, yük dengesi: Bu kısıt ağırlığın konteyner zemini boyunca dağılımını gerektirir. Yükün dengeli taşınması, taşıma esnasında oluşabilecek riskleri azaltır. Tüm boyutlarda ele alınacağı gibi, örneğin sadece yükseklik boyutunda ağırlık merkezinin zemine yakın olması istenebilir. Bu durumda ağır parçalar alta hafifler ise üste yerleştirilecektir.
3. Konumlandırma-rotasyon kısıtları: Bu kısıt literatürde en sık dikkate alınan kısıttır. Bir parçanın her boyutta rotasyonuna izin verildiği takdirde altı farklı şekilde konumlandırılabilir. Parçaların yükseklik boyutunda rotasyona gidilmemesi sadece en-boy rotasyonuna izin verilebileceği gibi, forklifte yükleyiş veya parçaların tutma kavrama özelliklerinden dolayı hiç bir şekilde rotasyona izin verilmeyedebilir.
4. İstif kısıtları: Bir kutunun diğerinin üzerine nasıl koyulacağıyla ilgili kısıttır. Bir kutunun üzerine kaç adet kutu koyulabileceği, kutunun ne kadarlık bir basınca veya ağırlığa dayanabileceği gibi faktörler göz önünde bulundurulur. Kutu temelinde düşünülecek olursa da, her bir kutunun yüzeyleri farklı olabileceği için bu kısıtı her boyutta farklı ele almak gerekebilir.
5. Tam sevkiyat kısıtları: Bir kutu türünün yüklenmiş olmasına bağlı olarak belli kutuların da yüklenmesi gerekebilir. Aynı zamanda yüklenmemiş ise ait olduğu kümeden hiç bir kutunun yüklenmemesi de istenebilir. Mobilya, mutfak gibi montaj gerektiren kargolarda genelde tek seferde teslimat istenir. O nedenle ya tamamı yüklenir ya da hiçbiri yüklenmez.
6. Tahsis kısıtları: Bu kısıt genelde çoklu konteyner yükleme problemlerinde ele alınır. Tek bir siparişte aynı konteynere yüklenmemesi gereken kutular olabilir. Örneğin, gıda ve temizlik ürünlerinin birlikte taşınmaması gibi.
7. Pozisyonlandırma ile ilgili kısıtlar: Bu kısıt kutu-konteyner veya kutu-kutu arasında olabilir. Bazı kutuların konteynerlerin belirli bir noktasına veya belirli bir alanına yerleştirilmesi gerekebilir. Belirli bir kutu kümesinin birlikte veya mutlaka belirli bir mesafa uzaklıkta yer alması gerekebilir. Bununla birlikte yükleme boşaltma durumlarına göre de kutular için belirli bölgeler ayrılabilir. Farklı müşterilere kutuların teslim edileceği durumlarda da bu kısıt göz önünde bulundurulabilir.
8. Denge kısıtları: Dikey denge ve yatay denge olarak ele alınabilen bu kısıt, kutuların veya kutuları taşıyan çalışan ve araçların zarar görmemesi için dikkate alınır. Dikey dengede bir kutunun diğerlerinin üzerine veya zemine düşmemesini sağlar. Kutunun alt yüzeyinin konteynerin zemini veya üzerine koyulduğu diğer kutu tarafından belirli bir oranda desteklenmesi gerekir. Aynı durum yatay dengede kutuların yan yüzeylerinin belli bir oranda diğer kutular veya konteynerle teması için de geçerlidir.
9. Karmaşıklık kısıtları: Karmaşık yükleme biçimleri, kutuların el ile yüklenmesi durumunda, yüklemenin nasıl yapılacağı zorluklara ve zaman kaybına neden olabilir. Aynı zamanda karmaşık bir yapı, forklift ile yapılan yüklemelerde, kutuların forklifte temas eden yüzeylerinin düzgün olmayışı problemlere neden olabilir.