MODERN ORTADOĞU TARİHİ Dersi Ortadoğu Tarihine Giriş soru detayı:
SORU:
Arap coğrafyasında tam bir "Osmanlı Barışı"nın egemen olması hangi dönemde gerçekleşmiştir?
CEVAP: 17. yüzyılın ikinci yarısında Arap coğrafyası Osmanlılar tarafından on dört merkezden (eyaletten) idare ediliyordu. Şehirleşme artmış, göçebe unsurlar daha fazla istikrara kavuşmuştu. Genel olarak 17. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Arap coğrafyası, Şam, Trablus-ı Şam, Halep, Musul, Bağdat, Basra, Lahsa, Yemen, Mısır, Habeş, Tunus, Trablusgarp, Cezayir-i Garp ve Mekke-i Mükerreme eyaletlerinden oluştu. Sonuç, 17. ve 18. yüzyıllarda Arap coğrafyasında tam bir "Osmanlı Barışı" egemen oldu. Genel olarak Osmanlı’nın bölgedeki varlığının sebebi olan Avrupa askerî tehdidinin ortadan kalkması ayrıca 18. yüzyıldan itibaren yerel gelirlerin bu idareyi aynen sürdürmeye yetmemesi, bir kısım değişikliklere gidilmesini ve eski mahalli güçlere idarede daha fazla yer verilmesi sonucunu doğurdu. Bu durum bir taraftan Vehhabî hareketi gibi değişik etkenlerle merkezden kopuşları, daha bağımsız hareket etmeyi beraberinde getirirken, diğer taraftan merkezin modernleşme gayretlerini arttırarak yeni bir toplumsal ve siyasi düzen arayışlarını hızlandırdı. Aynı süreç bölge halklarının (bugünkü Ortadoğu halklarının) Avrupaî düşünce ile tanışmasını da beraberinde getirdi. Özellikle batının ilham ettiği etnik ve dinî milliyetçilikler Osmanlı yönetimine karşı hoşnutsuzluğu doğurdu. Avrupa’dan gelen ayrılıkçı fikirler ve Protestan misyonerlerin faaliyetleri yönetime karşı tavır almayı öğretiyordu. Bu fikirleri besleyen gazete, dergi ve kitaplar elden ele dolaşmaktaydı.
17. yüzyılın ikinci yarısında Arap coğrafyası Osmanlılar tarafından on dört merkezden (eyaletten) idare ediliyordu. Şehirleşme artmış, göçebe unsurlar daha fazla istikrara kavuşmuştu. Genel olarak 17. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin Arap coğrafyası, Şam, Trablus-ı Şam, Halep, Musul, Bağdat, Basra, Lahsa, Yemen, Mısır, Habeş, Tunus, Trablusgarp, Cezayir-i Garp ve Mekke-i Mükerreme eyaletlerinden oluştu. Sonuç, 17. ve 18. yüzyıllarda Arap coğrafyasında tam bir "Osmanlı Barışı" egemen oldu. Genel olarak Osmanlı’nın bölgedeki varlığının sebebi olan Avrupa askerî tehdidinin ortadan kalkması ayrıca 18. yüzyıldan itibaren yerel gelirlerin bu idareyi aynen sürdürmeye yetmemesi, bir kısım değişikliklere gidilmesini ve eski mahalli güçlere idarede daha fazla yer verilmesi sonucunu doğurdu. Bu durum bir taraftan Vehhabî hareketi gibi değişik etkenlerle merkezden kopuşları, daha bağımsız hareket etmeyi beraberinde getirirken, diğer taraftan merkezin modernleşme gayretlerini arttırarak yeni bir toplumsal ve siyasi düzen arayışlarını hızlandırdı. Aynı süreç bölge halklarının (bugünkü Ortadoğu halklarının) Avrupaî düşünce ile tanışmasını da beraberinde getirdi. Özellikle batının ilham ettiği etnik ve dinî milliyetçilikler Osmanlı yönetimine karşı hoşnutsuzluğu doğurdu. Avrupa’dan gelen ayrılıkçı fikirler ve Protestan misyonerlerin faaliyetleri yönetime karşı tavır almayı öğretiyordu. Bu fikirleri besleyen gazete, dergi ve kitaplar elden ele dolaşmaktaydı.