SORU: Aşk-ı Memnu’yu zaman açısından ele alacak olursak nasıl bir değerlendirme yapabiliriz?
CEVAP: Romanda yer yer zamandan söz edilen kelime ve kelime gruplarıyla karşılaşmaktayız. Ancak eserin zamanı Adnan Bey ile Bihter’in karşılaşması ile Bihter’in intiharı arasında geçen süredir. Bunun takvim ve saatle ifadesi eseri dondurur. Romandaki zaman takvim ve saatle ölçülen zamandan çok, olayların gerçekleştiği mekân ve yerde yaşanan zamandır. Sanki yazar bu zamanı dondurmamak için özel gayret göstermiştir. Birimler arasındaki ilişkinin kronolojik olması yer yer hatıra ve izlenimlerin ifadesine başvurulması, zamanda geriye dönüş olarak düşünülmemelidir. O andaki hatıra ve izlenimin anlatılan insanın perspektifinden dile getirilmesidir. Az önce de ifade edildiği gibi bu iki vaka arasındaki zaman diliminde yaşandığı düşünülen olaylar, birbirleriyle ilişkisi dikkate alınarak art arda anlatılmıştır. Böylece dünyevi zamandan hareketle kurmacaya has bir zaman oluşumunun varlığından söz etmek mümkündür.
