MEDENİ USUL HUKUKU Dersi Mahkemelerin Görev ve Yetkisi soru detayı:
SORU:
Asliye hukuk mahkemeleri hangi davalara bakar?
CEVAP: Medeni yargı kolunda kural, asliye hukuk mahkemelerinin görevli olmasıdır. Bu nedenle, asliye hukuk mahkemeleri, sulh hukuk mahkemelerinin görevleri dışında kalan ve kanunen özel mahkemelere bırakılmayan her türlü dava ve işe bakar (HMK m. 2). Bu noktada, dava konusunun şahısvarlığı veya malvarlığı haklarına ilişkin bulunmasının bir önemi olmadığı gibi, şahısvarlığı haklarına ilişkin davalar da dava konusunun değer veya tutarının da herhangi bir etkisi yoktur. Sulh hukuk mahkemesi veya özel bir kanun hükmü gereğince bir özel mahkeme (örneğin aile mahkemesi) açıkça görevli tayin edilmiş olmadıkça, davanın asliye hukuk mahkemesinde görülmesi esastır. Diğer bir ifadeyle, medeni yargıya dahil bir uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülebilmesi için buna dair açık bir kanun hükmüne gerek bulunmayıp, başka bir mahkeme açık bir düzenlemeyle görevli kılınmış olmadıkça, görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.
Medeni yargı kolunda kural, asliye hukuk mahkemelerinin görevli olmasıdır. Bu nedenle, asliye hukuk mahkemeleri, sulh hukuk mahkemelerinin görevleri dışında kalan ve kanunen özel mahkemelere bırakılmayan her türlü dava ve işe bakar (HMK m. 2). Bu noktada, dava konusunun şahısvarlığı veya malvarlığı haklarına ilişkin bulunmasının bir önemi olmadığı gibi, şahısvarlığı haklarına ilişkin davalar da dava konusunun değer veya tutarının da herhangi bir etkisi yoktur. Sulh hukuk mahkemesi veya özel bir kanun hükmü gereğince bir özel mahkeme (örneğin aile mahkemesi) açıkça görevli tayin edilmiş olmadıkça, davanın asliye hukuk mahkemesinde görülmesi esastır. Diğer bir ifadeyle, medeni yargıya dahil bir uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülebilmesi için buna dair açık bir kanun hükmüne gerek bulunmayıp, başka bir mahkeme açık bir düzenlemeyle görevli kılınmış olmadıkça, görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir.