ENDÜSTRİ SOSYOLOJİSİ Dersi İŞ GÜCÜ PİYASASI soru detayı:

CEVAP:

21. yüzyıl için AB istihdam politikasının temeli, 2000 yılında AB Konseyi’nin
Lizbon’da yaptığı toplantıda çizilmiştir. Lizbon Stratejisi olarak bilinen bu toplantıda, 2000-2010 yıllarında AB’yi “dünyanın bilgiye dayanan en rekabetçi ve en
dinamik ekonomisi” yapmak hedeflenmiştir. Güçlü bir ekonominin istihdam yaratarak işsizlik sorununu çözebileceği, emek piyasasında sosyal güvenlik ağıyla
birlikte esneklik ve hareketliliğin olacağı bir güvenceli esneklik öngörülmüştür
(Lisbon European Council Presidency Conclusions, 2000; Alvarez vd., 2006). İşsizlik oranlarının seyrinden anlaşılacağı üzere Lizbon Stratejisi 2008 ekonomik
krizinin de etkisiyle yeterli başarıyı elde edememiştir. 2010 yılında tahmini olarak
işsizlik oranı % 9’lar düzeyine yükselmiştir. 2000-2009 döneminde birliğin nüfusu ortalama % 0.3 artarken işsizlik % 9.9 puanlık bir artış göstermiştir. 2000’li
yıllar boyunca işgücüne katılma oranları açısından AB’de hem toplamda hem
de cinsiyete göre istikrarlı bir artış söz konusudur. 2000 yılında % 68.6 olan bu
oran, 2009 yılında % 71.1 düzeyine yükselmiştir. Benzer şekilde istihdam oranı da
1999-2009 döneminde % 61.8’den % 64.6’ya ulaşmıştır. Bununla birlikte gençlerin
oluşturduğu 15-24 yaş grubunda istihdam oranı, % 37.1’den 1.9 puanlık azalışla
% 35.2’ye düşmüştür. Gençlerin işsizlik oranı, toplam işsizlik oranının 2 katından
fazladır. Gençlerin istihdam düzeyinde yaşanan bu düşme, genç istihdamına ilişkin sorunların süregeldiğini ifade etmektedir. Bu dönemde kısmi süreli istihdam
AB’deki istihdam artışında önemli bir paya sahiptir. Genç işçiler arasında bağımlı
istihdamın % 40’ı geçici işlerdir. 2000 yılından bu yana tam zamanlı işler istihdam
yaratmadaki ağırlığa sahiptir. Ancak yaratılan işler bir yandan tam zamanlı işlerden daha çok kısmi süreli işler biçimindedir, öte yandan belirli süreli işler sürekli
işlerden daha fazladır (Employment in Europe 2010, 2010: 41, 71, 151-152). AB
düzeyinde istihdamın sektörel dağılımının sanayi ve tarım sektörlerinde azalırken, hizmetler yönünde geliştiği görülmektedir. Gerçekten hizmetler sektörünün
payı 1999-2009 döneminde % 5.2 puan artarak % 70.4 olmuştur.