BATI EDEBİYATINDA AKIMLAR I Dersi Yunan ve Latin Edebiyatı soru detayı:
SORU:
Avrupa uygarlığını diğerlerinden ayıran en önemli
özellik nedir?
CEVAP:
Avrupa uygarlığını, büyük yazılı uygarlıklardan,
Asya uygarlıklarından ya da başka kültür bölgelerinden
ayıran en önemli özellik onun geçmişle kurduğu özel
bağdır. En genel çizgilerle, sanayi toplumu öncesinde
Batı’nın anlamlar dünyasını kuran üç sacayağı olduğu
söylenebilir: Yunan-Roma dünyası, Orta Çağ feodal
hukuku, Yahudi-Hıristiyan geleneği. Modern Batı
uygarlığının siyaset düşüncesi, sanat düşüncesi (heykel,
mimarlık), tiyatrosu, edebiyatı, bilimsel düşüncesi ile
felsefesi klasik Yunan tarihinden kaynaklanır. Dünya
tarihinde, karmaşık toplumsal örgütlenmeler arasında
Yunan uygarlığı, ruhban takımının yetkesi (otoritesi) ile
krallığın işe karışmadığı biricik, tek örnektir. Yunan
uygarlığı doğu Akdeniz uygarlığıdır. Roma imparatorluğu
uygarlığı ise hukuk, mühendislik, devlet geleneği gibi
alanlara yaptığı katkının yanı sıra asıl Yunan kültürel
geleneğinin aktarılmasını sağlamıştır. Eski Yunan dünyası,
Batı uygarlığına kendini ve içinde bulunduğu dünyayı
anlaması için en temel araçları, kavramları, belirli ama
değişken edebiyat tarzlarını sağlamıştır. Avrupa’nın
sanatında, edebiyatında, düşünce tarihinde, tek kelimeyle
yüksek kültürünün biçimlenmesinde, İÖ 8. -İS 6. yüzyıl
arasında 1400 yıl sürmüş Yunan-Roma dünyası ayrıcalıklı
bir yer tutar. Çünkü eski Yunanın edebiyat, akılcı
araştırma, felsefe, tarih, hukuk, güzellik gibi ifade ve
düşünce türleri, önce Roma dünyasını biçimlendirecek,
Yunan-Roma dünyasının klasik hali ise Orta Çağ ile
Rönesans’ta, Aydınlanma Çağında Avrupa’daki
yaratıcılığı başka başka tarzlarda besleyecektir.