CEVAP:

Ayaz İshaki (1878-1954) Fikir adamı, yazar, siyasetçi ve gazetecidir. Yevşirme köyünde bir din adamının ailesinde doğdu. Küçük yaşlarında aile içinde öğrenime başladı, Çistay ve Kazan medreselerinden sonra dönemin siyasî ve kültürel hayatının yakından izlendiği, hocaların-öğrencilerin birçok siyasî düşünceye sahip olduğu Kazan Rus-Tatar Öğretmen Okulu’nda okuyup (1898-1902) mezun oldu. Öğrencilik yıllarında, Rus, Avrupa ve Türk edebiyatlarını tanımaya başladı, siyasî hareketlere katıldı. Sonradan çıkardıkları gazetenin adından dolayı “Tañçılar” olarak adlandırılan Fuat Toktar, Şakir Muhammedyar, Sait Remi, Hüseyin Abuzer gibi sosyalist devrimci gizli bir Tatar millî teşkilatın kurucuları arasında yer aldı. 1906’ta bu teşkilat önce Tañ sonra Tañ Yuldızı adlı bir gazete çıkardı. Sait Remiyev’in mesul müdür olduğu gazeteyi Ayaz İshaki ve Fuad Toktar yönetiyordu. Ayaz İshaki, 1906’da toplanan Rusya Müslümanları II. Kongresi’nde alınan hep birlikte hareket etmek, Rusların Kadet partisiyle işbirliği yapmak ve “İttifak-ı Müslimin” adlı bir parti kurmak kararlarına, Ayaz İshaki, Rus partisi Kadet’e güven duymadığı ve her Müslüman halkın farklı şartları ve talepleri olduğu gerekçesiyle karşı çıktı.