MUHASEBE VE HUKUK Dersi Cari Hesap soru detayı:
SORU: Bakiyeye Faiz İşletilmesi'ni anlatınız.
Bakiyeye Faiz İşletilmesi'ni anlatınız.
CEVAP: Bakiyeye Faiz İşletilmesi
Hesap kesimi sonucunda ortaya çıkan bakiyeye faiz yürütülerek kesin borç veya alacak rakamı belirlenir. Fakat taraflar bakiyeye faiz yürütülmeyeceği konusunda sözleşemeye hüküm koyabilirler. Ama böyle bir hüküm yoksa faiz yürütmek esastır. Başka deyişle bakiyeye faiz yürütmek zorunlu değildir. Faiz ya cari hesabın alacak tarafına kaydedilen toplama uygulanır ya da bakiyeye uygulanır (Altuğ, 182). Cari hesaba faiz yürütülmesi hususu TTK madde 95 ve 96’da şöyle hükme bağlanmıştır:” Madde 95- (1) 8 inci maddedeki şartların varlığı hâlinde, alacak ile borç kalemlerinin birbirinden çıkarılması sonucunda bulunan bakiyeye, belirlenip hesaba kaydedildiği tarihten itibaren faiz işler; bileşik faize yol açabilecek uygulama yapılamaz; bu hükme aykırı sözleşme öngörülemez. Madde 96- (1) Taraflar, üç aydan aşağı olmamak şartıyla, diledikleri andan başlamak üzere faizlerin ana paraya eklenmesini kararlaştırabilecekleri gibi hesap devreleri ile faiz ve komisyon miktarlarını da sözleşme ile belirleyebilirler. (2) 8 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklıdır.”
TTK madde 90/e fıkrasındaki “cari hesabın alacak sütununa yazılan tutarlar için, sözleşme veya ticari teamüller gereğince, kaydolundukları tarihten itibaren faiz işler” hükmü ile “faiz ya cari hesabın alacak tarafına kaydedilen toplama uygulanır ya da bakiyeye uygulanır” ifadesi çelişir gibi görünmektedir. Çelişmediğini açıklayınız.
Faizin hesaplanmasında kullanılacak formül ise basit (gerçek) faiz formülüdür. Bu formül aşağıda verilmiştir.
Bakiyeye Faiz İşletilmesi
Hesap kesimi sonucunda ortaya çıkan bakiyeye faiz yürütülerek kesin borç veya alacak rakamı belirlenir. Fakat taraflar bakiyeye faiz yürütülmeyeceği konusunda sözleşemeye hüküm koyabilirler. Ama böyle bir hüküm yoksa faiz yürütmek esastır. Başka deyişle bakiyeye faiz yürütmek zorunlu değildir. Faiz ya cari hesabın alacak tarafına kaydedilen toplama uygulanır ya da bakiyeye uygulanır (Altuğ, 182). Cari hesaba faiz yürütülmesi hususu TTK madde 95 ve 96’da şöyle hükme bağlanmıştır:” Madde 95- (1) 8 inci maddedeki şartların varlığı hâlinde, alacak ile borç kalemlerinin birbirinden çıkarılması sonucunda bulunan bakiyeye, belirlenip hesaba kaydedildiği tarihten itibaren faiz işler; bileşik faize yol açabilecek uygulama yapılamaz; bu hükme aykırı sözleşme öngörülemez. Madde 96- (1) Taraflar, üç aydan aşağı olmamak şartıyla, diledikleri andan başlamak üzere faizlerin ana paraya eklenmesini kararlaştırabilecekleri gibi hesap devreleri ile faiz ve komisyon miktarlarını da sözleşme ile belirleyebilirler. (2) 8 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkra hükümleri saklıdır.”
TTK madde 90/e fıkrasındaki “cari hesabın alacak sütununa yazılan tutarlar için, sözleşme veya ticari teamüller gereğince, kaydolundukları tarihten itibaren faiz işler” hükmü ile “faiz ya cari hesabın alacak tarafına kaydedilen toplama uygulanır ya da bakiyeye uygulanır” ifadesi çelişir gibi görünmektedir. Çelişmediğini açıklayınız.
Faizin hesaplanmasında kullanılacak formül ise basit (gerçek) faiz formülüdür. Bu formül aşağıda verilmiştir.