TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI I Dersi Tanzimat Dönemi’nde Eleştiri soru detayı:

CEVAP:

Mes’ele-i Mebhûsetü’n Anha, basın yoluyla yapılan ilk edebî tartışmadır. 1864 yılında ortaya çıkan söz konusu tartışma, Tasvir-i Efkâr ile Ruzname-i Ceride-i Havadis gazeteleri arasında gerçekleşir. Tartışmanın temelini dil meselesi ve
Arapçanın özellikleri oluşturmaktadır. Ruzname-i Ceride-i Havadis gazetesinde yazılar yazan Said Bey’in yazılarında Tasvir-i Efkâr’ın dilini eleştirmesi bu tartışmayı başlatır. Tartışmanın ortaya çıkış sebebi, “mebhûsu anh” (bahsedilen şey), “dûr u
dırâz (uzun uzadıya), “tercüme-i sâlifü’z zikr” (zikredilen, bildirilen tercüme) terkiplerinin kullanılış biçimleriyle ilgilidir. Şinasi’ye göre bu terkiplerin
doğrusu; “mebhûsu anh”, “dûr u dırâz, “sâlifü’z zikr” şeklindedir. Ruzname-i Ceride-i Havadis gazetesi ise terkiplerin “mebhûsetü’n anha”, “tûl u dırâz”, “tercüme-i sâlifetü’z zikr” olarak yazılması konusunda ısrar eder.