TÜRKİYE'DE DEMOKRASİ VE PARLEMENTO TARİHİ Dersi DEMOKRASİ:ANLAMI,TARİHSEL GELİŞİMİ VE UYGULAMA BİÇİMLERİ soru detayı:
SORU:
Başkanlık sisteminin özellikleri nelerdir?
CEVAP:
Başkanlık sistemi katı bir güçler ayrılığına
dayanır. Yasama Gücü; halkoyu ile belirlenen Senato ve
Temsilciler Meclisi’nden oluşan iki meclisli bir
Kongre’nin elindedir. Yürütme Gücü ise yine halkoyu ile
seçilen başkan tarafından yerine getirilir. Başkan; hem
devlet başkam hem hükümet başkandır. O nedenle
yürütmeden o sorumludur. Başkan siyasi olarak yasama
organına karşı sorumlu olmadığı için ona hesap vermez.
Dolayısıyla başkanın ya da onun atadığı hükümetin parlamentodan güvenoyu alma gibi bir zorunluluğu
yoktur. Hükümet üyelerini başkan atadığı için onlar da
başkana karşı sorumludur.Başkandan alacakları emir ve
talimatları yerine getirirler. Yasama organı hükümeti
düşüremediği gibi; hükümet de yasamayı feshedemez.
Ancak hükümet her istediğini yapma hakkına da sahip
değildir. Üst düzey devlet görevlilerini atarken Senatonun
onayını alması gerekir. Buna karşılık başkan da
Kongreden geçen her yasayı onaylamak zorunda değildir.
Veto etme hakkı vardır. Yasama organının toplanmasına
ve çalışmasına başkan müdahale edemez. Yasa önerisi
parlamento üyelerinin hakkıdır. Doğrudan başkanın yasa
önerme hakkı yoktur. Böyle bir isteğini mesajlarıyla,
basına verdiği demeçle ortaya koyabilir.