SORU: Basra Hâricîliği kim tarafından kuruldu ve ne tür isyanlarda bulunmuşlardır?
CEVAP: Basra Hâricîliği, Nehrevandan kurtulan Misar b. Fedekî et-Temîmî tarafından kuruldu. Buradaki ilk Haricî hareketi 661 yılında Müslüman bir topluluğun Basra civarında öldürülmesiyle başladı. Ziyâd b. Ebîhinin 665’te Basra valiliğine tayini ve 671’te yılında Küfe valiliğinin de ona verilmesiyle Hâricîlik için yeni bir dönem başlamış oldu. Ziyâd, Hâricîlerin kıyamına fırsat tanımayacak derecede sert bir yönetim kurdu. Onun ölümünden 673’te iki yıl sonra Basra valiliğine getirilen oğlu Ubeydullah da benzer tedbirlere başvurdu. Buna rağmen Haricîler isyanlarından vazgeçmediler. Nitekim Ubeydullah, Harici kumandan Ebû Bilâl üzerine 3000 kişilik bir ordu sevk etti ve onu arkadaşları ile birlikte öldürttü.
