OSMANLI TARİHİ (1300-1566) Dersi İHTİŞAM ÇAĞI VE CİHAN DEVLETİ HALİNE GELİŞ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Batı seferleri için kaynak sağlamaya yönelik genel tahrirlerin yapılması Osmanlı içinde ne gibi sorunlara neden olmuştur?


CEVAP: Batı seferleri için kaynak sağlamaya yönelik genel tahrirlerin yapılması, bazı bölgelerde yer yer sorunlara da sebebiyet verdi. Özellikle Orta Anadolu, Dulkadır-Maraş kesimlerindeki Türkmen toplulukları gerçekleştirilen tahrir ve vergi tespitlerini tepkiyle karşıladılar. Bunlara beylerinin idamı sebebiyle devlete küskün olan kesimler de destek vermekteydi. Ferhad Paşa’nın rolüyle idam edilen Şehsuvaroğlu Ali Bey’in adamlarının tımarları hazineye aktarılmış ve bu durum bölgede genel bir huzursuzluğa sebep olmuştu. Bunların bir bölümü Mısır dönüşünde İbrahim Paşa’nın aldığı tedbirler sayesinde yatıştırılmıştı. Fakat bir kısmı Dulkadır etkisini taşıyan Bozok bölgesinde Mohaç Seferi sırasında ortaya çıkan isyanlara katıldılar. Tahrirler, Türkmen boyları için yaşamaya alıştıkları hayat tarzına bir müdahale olarak algılanıyordu. Serbest yaşamaya alışmış bu insanlara yeni mükellefiyetler getiriliyor, merkezî idarenin bir icabı olarak boy yapıları parçalanıp cemaatler haline dönüştürülüyordu. Yaylakkışlaklarının tayin edilip defterlere kaydedilmesi, malî ve idarî yükümlülük altına alınmalarına çalışılması bu kimselerde büyük huzursuzluklara yol açıyordu. Safevî propagandası bu tepkilerden önemli ölçüde istifade ederek etkili olmuştu. Bu huzursuzluk ulema arasında daha farklı bir dinî zeminde kendini göstermiştir.