SORU: Bentham’ın yararlılık ilkesi nedir? açıklayınız.
CEVAP: Bir topluluğun ortak ilgileri ya da yararları bakımından onların mutluluğunu artıran eylemleri ahlaksal olarak değerlendirmek, buna karşılık mutluluğu azaltan, bir başka deyişle acıyı ya da mutsuzluğu çoğaltan eylemleri ise ahlaki bulmamak, evrensel yarar ilkesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Böylece birincileri doğru ya da iyi eylemler, ikincileri yanlış ya da kötü eylemler olarak ifade etmek çok doğal bir sonuç olmaktadır. Şu hâlde genel yarar ilkesi seçtiğimiz eylem ve davranışlarımızın sonuçları en büyük sayıda insanın en büyük mutluluğunu ortaya koyabilmelidir. Ahlaksal iyi bundan başka bir şey değildir. Böylece Bentham’ın yararcılığı egoistik-bencil yararcılık olmaktan çıkarak evrensel bir eylem yararcılığı haline gelmiş olmaktadır. Bir eylemin doğruluğu ya da yanlışlığı, bu eylemin ortaya çıkardığı sonuçların ne kadar çok insana yarar, mutluluk veya iyilik getirdiği ya da mutsuzluk veya kötülük getirdiği ile ölçülür. Ortaya konan eylem insanlığa ne kadar çok yarar bir başka deyişle mutluluk sağlıyorsa o kadar iyidir. Buradaki bütün sorun hangi eylemlerin ötekilere göre, en büyük sayıdaki insanlar için en büyük mutluluğu sağlayacak kapasitede olduğunu görebilmek ve buna göre en uygun eylemi seçebilmektir.
