TÜRK SOSYOLOGLARI Dersi HİLMİ ZİYA ÜLKEN VE NİYAZİ BERKES soru detayı:
SORU:
Berkes'in Batıcılık konusundaki düşünceleri nedir?
CEVAP: Berkes’e göre Batı medeniyeti ve Batılılık aldatıcı bir kavramdır. Ortak bir tanımlama yapmak mümkün değildir. Dolayısıyla bizim geri kalmışlığımızı Batılılaşarak aşmamız söz konusu olmaz. Her toplum kendi devrimlerini gerçekleştirmedikçe ilerleme sağlayamaz. Batılılar kendi dışındaki toplumları ilerletmek bir tarafa kendilerine peyk haline getirmek isterler. Batı’nın emperyalist yönü burada devreye girer ve bizi esir almaya çalışır. Bunun için Berkes’e göre Batılılaşmak yerine Batılılaşmamak esastır. Batılılığın ve Batılılaşmanın bugün bir anlamı kalmıştır. O da şudur: “Batıcılık geri kalmış toplumların aydınlarının, kendi toplumlarının kalkınamaması gerçeğinin karşısında, ilerlemiş toplumları görmekten gelen aşağılık duygusunu hafifletmek için yapıştıkları bir hayal, bir toplumsal sakatlığın aydınlar arasında nükseden bir görüntüsüdür.”
Berkes’e göre Batı medeniyeti ve Batılılık aldatıcı bir kavramdır. Ortak bir tanımlama yapmak mümkün değildir. Dolayısıyla bizim geri kalmışlığımızı Batılılaşarak aşmamız söz konusu olmaz. Her toplum kendi devrimlerini gerçekleştirmedikçe ilerleme sağlayamaz. Batılılar kendi dışındaki toplumları ilerletmek bir tarafa kendilerine peyk haline getirmek isterler. Batı’nın emperyalist yönü burada devreye girer ve bizi esir almaya çalışır. Bunun için Berkes’e göre Batılılaşmak yerine Batılılaşmamak esastır. Batılılığın ve Batılılaşmanın bugün bir anlamı kalmıştır. O da şudur: “Batıcılık geri kalmış toplumların aydınlarının, kendi toplumlarının kalkınamaması gerçeğinin karşısında, ilerlemiş toplumları görmekten gelen aşağılık duygusunu hafifletmek için yapıştıkları bir hayal, bir toplumsal sakatlığın aydınlar arasında nükseden bir görüntüsüdür.”