CEVAP:

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 4502 sayılı Kanun ile 2813 sayılı Bilgi Teknolojile- ri ve İletişim Kurumunun Kuruluşuna İlişkin Kanun’un 5. maddesinde yapılan değişiklikle kurulmuştur. 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 67. maddesinin 2. fıkrası gereğince, o güne dek Telekomünikasyon Kurumu olan ku- rumun adı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu olarak değiştirilmiştir. 

Kurum ülkemizde elektronik haberleşme ala- nında en önemli kurumdur. Zira her ne kadar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı haberleşme, inter- net ve alt yapı işlerinde faaliyet gösteren şirket- lerin almaları gereken izin ve ruhsat konusunda son işlemi yapsa da, bilişim şirketlerinin kuruluş aşamasında yapmaları gerekenleri belirten, ku- rulduktan sonra da onların denetimini yapan ve faaliyetleri sırasında da bunların uymaları gere- ken kuralları koyan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’dur. Kurum’un internet içeriğine de mü- dahale yetkisi vardır. Zira Kurum, internet içeri- ğinin takip ve gerektiğinde engellenmesi, içerik, yer, erişim ve toplu kullanım sağlayıcılara ilişkin yetkilendirme, gözetim ve denetim faaliyetleri- nin gerçekleştirilmesi ve filtreleme yazılımlarının standartlarının belirlenmesi gibi yetkilerle dona-

tılmıştır. Kurum’un ayrıca internet hizmet sağla- yıcılara ilişkin idari yaptırım uygulama hakkı da bulunmaktadır.

Kurum, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile iliş- kilidir. Kurum, idari ve mali özerkliğe sahip bir kamu tüzel kişiliğidir. Kurum görevlerini yerine getirirken bağımsızdır. Hiçbir organ, makam, mer- ci veya kişi Kuruma emir ve talimat veremez.

Kurumun hizmet birimleri; hukuk müşavirliği, daire başkanlıkları ve müdürlükler şeklinde teşki- latlanan ana hizmet, danışma ve yardımcı hizmet birimleriyle bölge müdürlükleri şeklinde teşkilatla- nan taşra teşkilatı birimlerinden oluşur.

Kurum, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu ile Başkanlık teşkilatından oluşur. Bilgi Teknoloji- leri ve İletişim Kurulu, Kurumun karar organıdır. Kurul, biri başkan olmak üzere toplam yedi üye- den oluşur. Kurul Başkanı Kurumun da başkanı- dır. Kurul Başkanı Kurumun en üst idari amiridir. Kurumun yönetim ve temsil yetkisi Başkana aittir. Kurul başkanı ve üyeler, Bakanlar kurulu tarafın- dan beş yıllık süre için atanır. Görevi biten Kurul başkanı ve üyelerin yeniden aynı göreve atanmaları mümkündür. Kurul başkan ve üyeleri ancak göre- vini yapmaya engel bir hastalık veya rahatsızlık ne- deni ile iş görememe ya da atanmaları için gerekli şartları kaybetmeleri halinde Bakanlar Kurulu ka- rarıyla süresi dolmadan görevden alınabilir.

Kurul üyeliklerine atanacakların; mühendislik alanında elektronik, elektrik-elektronik, elektronik ve haberleşme, endüstri, fizik, matematik, bilgisa- yar, telekomünikasyon ve işletme mühendisliği fa- kültelerinden veya bölümlerinden, sosyal bilimler alanında siyasal bilgiler (bilimler), iktisadi ve idari bilimler, iktisat, hukuk, işletme fakülteleri veya bö- lümlerinden ya da fakültelerden fizikçi veya mate- matikçi unvanıyla veya sayılan fakülte ve bölümle- re denkliği yetkili makamlarca kabul edilmiş yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olmaları ya da belirtilen bölümlerden mezun olma- makla birlikte sayılan alanlarda yüksek lisans veya doktora yapmış olmaları, mesleki ve elektronik haberleşme veya posta hizmetleri alanında yeterli bilgi ve deneyime sahip, kamu veya özel sektörde en az on yıl çalışmış olmaları ve herhangi bir siyasi partinin yönetim ve denetim organlarında görev almamış veya bu görevlerinden ayrılmış olmaları gerekir. 

Kurul, Başkanın daveti veya üyelerden en az üçünün talebi üzerine toplanır. Kurul toplantıla- rını Kurul Başkanı, yokluğunda ikinci başkan yö- netir. Toplantının gündemi Başkan tarafından be- lirlenir, gündeme yeni madde eklenebilmesi için bir üyenin öneride bulunması ve en az üç üyenin kabul etmesi gerekir.

Kurul en az beş üyenin hazır bulunması ile top- lanır ve en az dört üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır. Üyeler çekimser oy kullanamaz. Toplantıda bir konuda karar yeter sayısı sağlanamadığı durumlarda, izleyen toplantılarda aynı konuda oylarda eşitlik ol- ması halinde Başkanın bulunduğu tarafın oyu üstün sayılarak karar alınır. Kurul kararı tutanakla tespit edilir. Kurulun kararları Kurumun idari denetimi sı- rasında yerindelik denetimine tabi tutulamaz. Kurul toplantıları gizlidir. İhtiyaç duyulması halinde gö- rüşlerinden yararlanmak üzere uzman kişiler Kurul toplantılarına davet edilebilir. Kurul uygun gördüğü kararlarını internet ortamı başta olmak üzere uygun vasıtalarla kamuoyuna duyurur. Kurulun düzenle- yici kararları ilişkili Bakanlığa yayımlanmak üzere gönderilir.

Kurum’un 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanun gereğince Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde coğrafi konumlarından bağımsız olarak herkes tarafından erişilebilir, önceden belirlenmiş kalite- de ve herkesin karşılayabileceği makul bir bedel karşılığında asgari standartlarda sunulacak olan, internet erişimi de dahil elektronik haberleşme hizmetlerinin sağlanmasına yönelik yetki ve gö- revleri bulunmaktadır.

5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu ise Kurum’a şu yetki ve görevleri vermiştir:

a. Elektronik haberleşme sektöründe; rekabeti tesis etmeye ve korumaya, rekabeti engel- leyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulama-

ların giderilmesine yönelik düzenlemeleri yapmak, bu amaçla ilgili pazarlarda etkin piyasa gücüne sahip işletmecilere ve gerekli hallerde diğer işletmecilere yükümlülükler getirmek ve mevzuatın öngördüğü tedbir- leri almak.

b. Bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak ya- pılan düzenlemelere aykırı olarak, elekt- ronik haberleşme sektöründe ortaya çıkan rekabet ihlallerini denetlemek, yaptırım uygulamak, mevzuatın öngördüğü hallerde elektronik haberleşme sektöründe rekabet ihlallerine ilişkin konularda Rekabet Kuru- mundan görüş almak.

c. Abone, kullanıcı, tüketici ve son kullanıcı- ların hakları ile kişisel bilgilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunmasına ilişkin gerekli düzenlemeleri ve denetlemeleri yapmak.

ç. İşletmeciler ile tüketicileri ilgilendiren Ku- rul kararlarını gerekçe ve süreçleri ile kamu- oyuna açık tutmak.

d. Bu Kanun çerçevesinde gerektiğinde işlet- meciler arasında uzlaştırma prosedürünü işletmek, uzlaşma sağlanamadığı takdirde ilgili taraflar arasında aksi kararlaştırılıncaya kadar geçerli olmak üzere gerekli tedbirleri almak.

e. Elektronik haberleşme sektöründeki ge- lişmeleri takip etmek, sektörün gelişimini teşvik etmek amacıyla gerekli araştırmaları yapmak veya yaptırmak ve bu konularda il- gili kurum ve kuruluşlarla iş birliği halinde çalışmak.

f. Elektronik haberleşme hizmetlerinin su- nulması ve elektronik haberleşme şebeke ve altyapılarının tesis ve işletilmesi için gerekli olan frekans, uydu pozisyonu ve numara- landırma planlamasını ve tahsisini yapmak.

g. Elektronik haberleşme ile ilgili olarak Ba- kanlığın strateji ve politikalarını dikkate alarak, yetkilendirme, tarifeler, erişim, ge- çiş hakkı, numaralandırma, spektrum yö- netimi, telsiz cihaz ve sistemlerine kurma ve kullanma izni verilmesi, spektrumun izlenmesi ve denetimi, piyasa gözetimi ve denetimi de dahil gerekli düzenlemeler ile denetlemeleri yapmak.

ğ. Telsiz sistemlerinin belirlenen tekniklere ve usullere uygun olarak kurulmasının ve  çalıştırılmasının kontrolünü yapmak, elekt- romanyetik girişimleri tespit etmek ve gide- rilmesini sağlamak.

h. İşletmecilerin ticari sırları ile kamuoyuna açıklanabilecek bilgilerinin kapsamını be- lirlemek, işletmecilerin ticari sırları ile ya- tırım ve iş planlarının gizliliğini korumak ve bunları adli makamların talepleri dışında muhafaza etmek.

ı. Elektronik haberleşmeyle ilgili olarak, iş- letmeciler, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden ihtiyaç duyacağı her türlü bilgi ve belgeyi almak ve gerekli kayıtları tutmak, Bakanlık tarafından elekt- ronik haberleşme sektörüne yönelik strateji ve politikaların belirlenmesinde ihtiyaç du- yulanları, talebi üzerine Bakanlığa iletmek.

9. Bakanlıkça yapılacak düzenlemeler çerçe- vesinde, elektronik haberleşme sektörüne ilişkin araştırma, geliştirme ve eğitim faali- yetlerine ilişkin olarak, mevcut Kurum ge- lirlerini göz önünde bulundurarak gelirle- rinin %20’sini aşmamak kaydıyla ayıracağı kaynağı Bakanlığa aktarmak.

10. Kullanıcılara ve erişim kapsamında diğer işletmecilere uygulanacak tarifelere, söz- leşme hükümlerine, teknik hususlara ve görev alanına giren diğer konulara ilişkin genel kriterler ile uygulama usul ve esasla- rını belirlemek, tarifeleri onaylamak, tari- felerin denetlenmesine ilişkin düzenleme- leri yapmak.

11. İşletmeciler tarafından hazırlanan referans erişim tekliflerini onaylamak.

12. Yürütülecek elektronik haberleşme hizmet- leri, şebeke ve/veya alt yapısı ile ilgili olarak yapılacak yetkilendirmelere ilişkin hüküm ve şartları belirlemek, uygulanmasını ve yetkilendirmeye uygunluğu denetlemek, bu hususta gereken iş ve işlemleri yürütmek ve mevzuatın öngördüğü tedbirleri almak.

13. Radyo ve televizyon yayıncılığına ilişkin ilgili kanununda belirtilen hükümler saklı kalmak kaydıyla, frekans planlama, tahsis ve tescil işlemlerini, güç ve yayın sürelerini de göz önünde tutarak uluslararası kuruluşlarla iş birliği de yapmak suretiyle yürütmek.

14. Elektronik haberleşme sektöründe kullanı- lacak her çeşit sistem ve cihazların, uyum-

laştırılmış ulusal standartlarını yayımlat- mak ve uygulanmasını sağlamak, teknik düzenlemelerini yapmak, piyasa denetimini yapmak ve/veya yaptırmak, bu amaçla labo- ratuvarlar kurup işletebilmek ve bu labora- tuvarlarda verebileceği eğitim ve danışman- lık hizmetleri karşılığında alınacak ücretleri belirlemek.

o. Elektronik haberleşme sektöründe tesis, öl- çüm ve bakım-onarım yapacak kuruluşların yetkilendirmesini bu konuda görevli kuru- luşlarla koordine etmek.

ö. Elektronik haberleşme sektörüne yönelik pazar analizleri yapmak, ilgili pazarı ve ilgili pazarda etkin piyasa gücüne sahip işletmeci veya işletmecileri belirlemek.

p. Elektronik haberleşme sektörü ile ilgili uluslararası birlik ve kuruluşların çalış- malarına katılmak, kararların uygulan- masını takip etmek ve gerekli koordinas- yonu sağlamak.

r. Kurumun yıllık bütçesini, gelir-gider kesin hesabını, yıllık çalışma programını onamak, gerekirse bütçede hesaplar arasında aktarma yapmak veya gelir fazlasını mevzuat çerçe- vesinde genel bütçeye devretmek.

s. Elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösterenlerin mevzuata uymasını denetle- mek ve/veya denetlettirmek, konu ile ilgili usul ve esasları belirlemek, aykırılık halinde mevzuatın öngördüğü işlemleri yapmak ve yaptırımları uygulamak.

ş. Elektronik haberleşme sektörüne yönelik olarak, millî güvenlik, kamu düzeni veya kamu hizmetinin gereği gibi yürütülmesi amacıyla mevzuatın öngördüğü tedbirleri almak.

t. Ara bağlantı ve ulusal dolaşım da dahil eri- şim ile ilgili uygulanacak usul ve esasları belirlemek ve mevzuatın öngördüğü dü- zenlemeleri yapmak, elektronik haberleşme sağlanması amacıyla imzalanan anlaşmala- rın rekabeti kısıtlayan, mevzuata ve/veya tüketici menfaatlerine aykırı hükümler içermemesi amacıyla mevzuatın öngördüğü tedbirleri almak.

u. İlgili kanun hükümleri dahilinde, evrensel hizmetlere ilişkin hizmet kalitesi ve stan- dartları da dahil olmak üzere, gerektiğinde  her türlü elektronik haberleşme hizmetine yönelik hizmet kalitesi ve standartlarını belirlemek, denetlemek, denetlettirmek ve buna ilişkin usul ve esasları belirlemek.

ü. Elektronik haberleşme sektöründe, ba- ğımsız denetim faaliyetine ilişkin esasları, bağımsız denetleme faaliyetlerinde buluna- cak kuruluşların kuruluş şartlarını, çalışma esaslarını ve çalıştıracağı personelin nitelik- lerini belirlemek.

v. Siber güvenlik ve internet alan adları konu- larında Bakanlar Kurulu, Bakanlık ve/veya Siber Güvenlik Kurulu tarafından verilen görevleri ilgili birimleri marifetiyle yerine getirmek.

y. Bu Kanunla verilen görevlere ilişkin yönet- melik, tebliğ ve diğer ikincil düzenlemeleri çıkarmak.

5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayın- ların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na birçok görev ve yetki vermiştir. Gerçekten de söz konusu Kanun’un 10. maddesinin 4 ve devamı fıkralarına göre Kurum’un görev ve yetkileri şunlardır:

1. Bakanlık, kolluk kuvvetleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile içerik, yer ve erişim sağlayıcılar ve ilgili sivil toplum kuruluşları arasında koordinasyon oluş- turarak internet ortamında yapılan ve bu Kanun kapsamına giren suçları oluş- turan içeriğe sahip faaliyet ve yayınları önlemeye, internetin güvenli kullanımını sağlamaya, bilişim şuurunu geliştirmeye yönelik çalışmalar yapmak, bu amaçla, gerektiğinde, her türlü giderleri yönetme- likle belirlenecek esas ve usuller dâhilinde Kurumca karşılanacak çalışma kurulları oluşturmak.

2. İnternet ortamında yapılan yayınların içe- riklerini izleyerek, bu Kanun kapsamına gi- ren suçların işlendiğinin tespiti halinde, bu yayınlara erişimin engellenmesine yönelik olarak bu Kanunda öngörülen gerekli ted- birleri almak.

3. İnternet ortamında yapılan yayınların içe- riklerinin izlenmesinin hangi seviye, zaman ve şekilde yapılacağını belirlemek.

ç. Kurum tarafından işletmecilerin yetki- lendirilmeleri ile mülki idare amirlerince ticarî amaçlı toplu kullanım sağlayıcılara verilecek izin belgelerinde filtreleme ve bloke etmede kullanılacak sistemlere ve yapılacak düzenlemelere yönelik esas ve usulleri belirlemek.

d. İnternet ortamındaki yayınların izlenmesi suretiyle bu Kanunun 8. maddesi ile 8/A maddesinde sayılan suçların işlenmesini önlemek için izleme ve bilgi ihbar merkezi dahil, gerekli her türlü teknik altyapıyı kur- mak veya kurdurmak, bu altyapıyı işletmek veya işletilmesini sağlamak.

e. İnternet ortamında herkese açık çeşitli ser- vislerde yapılacak filtreleme, perdeleme ve izleme esaslarına göre donanım üretilmesi veya yazılım yapılmasına ilişkin asgari kri- terleri belirlemek.

f. Bilişim ve internet alanındaki uluslararası kurum ve kuruluşlarla iş birliği ve koordi- nasyonu sağlamak.

g. Bu Kanunun 8. maddesinin birinci fıkra- sında sayılan suçların, internet ortamında işlenmesini konu alan her türlü temsili gö- rüntü, yazı veya sesleri içeren ürünlerin ta- nıtımı, ülkeye sokulması, bulundurulması, kiraya verilmesi veya satışının önlenmesini teminen yetkili ve görevli kolluk kuvvetleri ile soruşturma mercilerine, teknik imkan- ları dahilinde gereken her türlü yardımda bulunmak ve koordinasyonu sağlamak.

h. 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haber- leşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca oluşturulan İnternet Geliştirme Kurulunca internetin yaygın- laştırılması, geliştirilmesi, yaygın ve güvenli kullanılması gibi konularda yapılacak öne- riler ile ilgili gerekli her türlü tedbir veya kararları almak.

ı. Ulusal siber güvenlik faaliyetleri kapsamın- da, siber saldırıların tespiti ve önlenmesi konusunda, içerik, yer, erişim sağlayıcılar ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarla koor- dinasyon sağlamak, gerekli tedbirlerin al- dırılması konusunda faaliyet yürütmek ve ihtiyaç duyulan çalışmaları yapmak.