TÜRKÇE CÜMLE BİLGİSİ II Dersi CÜMLE VE CÜMLENİN TEMEL ÖĞELERİ: YÜKLEM,ÖZNE soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

"Bir kelime tarihî metinlerden, öbürü herhangi bir halk ağzından; bir ek filan
lehçeden, öteki ek başka lehçeden alınmamalıdır."
Faruk Kadri Timurtaş'ın bu ifadesinde kaç cümle bulunmaktadır?


CEVAP:

Sıralı cümlelerde yüklem ortak olabilir. Ortak olan yüklem veya yüklemi gerçekleştiren kişi ve bildirme ekleri, tekrardan kaçınmak için son cümlede yer alır:
Bir kelime tarihî metinlerden, öbürü herhangi bir halk ağzından; bir ek filan
lehçeden, öteki ek başka lehçeden alınmamalıdır.
(Faruk Kadri Timurtaş)


Bu sıralı cümlede dört cümle vardır; ama bunların yüklemleri ortaktır. Örneğin bu ortak yüklemi cümledeki yerlerine yerleştirdiğimiz zaman cümle şu şekilde olur: Bir kelime tarihî metinlerden (alınmamalıdır), öbürü herhangi bir halk
ağzından (alınmamalıdır); bir ek filan lehçeden (alınmamalıdır), öteki ek başka lehçeden alınmamalıdır.


Bu şekilde yüklemi sık sık tekrar etmek, bazen dile bir ağırlık verir. Oysa dil,
kolay söyleyişi tercih eder. Bu bakımdan okuyuşta ve söyleyişte tekrardan kaçınmak ve metnin akıcılığını sağlamak için ortak yüklem, her cümlenin sonunda ayrı ayrı söylenmeyebilir.