SORU: Bir müteahhidin kendi nam ve hesabına bina inşa
ederek bağımsız bölümler halinde satması ile inşaatın
taahhüt şeklinde bir başkası hesabına yapılması arasında
hukuki ve mali yönden bir farklılıklar bulunmaktadır
mıdır?
CEVAP: Bir müteahhidin kendi nam ve hesabına bina inşa
ederek bağımsız bölümler halinde satması ile inşaatın
taahhüt şeklinde bir başkası hesabına yapılması arasında
hukuki ve mali yönden farklılıklar bulunmaktadır.
Benzerlik, her iki şekilde de bir inşaatın söz konusu
olmasıdır. Kendi nam ve hesabına bina inşa ederek,
bağımsız bölümler halinde satan kişi satma amacıyla
kendiliğinden inşaata teşebbüs eder. Taahhüt suretiyle
yapılan inşaatta ise, inşaat bir iş sahibi adına yapılır.
İnşaata iş sahibi tarafından teşebbüs edilir.
Kendi nam ve hesabına inşaatta sözleşmenin asıl unsuru
eşya ve malzemedir. Verilen ücret veya bedel eşya ve
malzemenin karşılığıdır. Emek ikinci unsurdur. Buna
karşın taahhüt suretiyle inşaatta sözleşmenin asıl unsuru
emektir. Verilen ücret veya bedel kendisine inşaat
yaptırılan kimsenin emeğinin karşılığıdır. Malzeme ve
eşya müteahhit tarafından temin edilse bile bunlar ikinci
unsurdur. Yine taahhüt şeklindeki işin bitiminde yapılan
inşaatın (eserin) mülkiyetinin iş sahibine devir ve temliki
gibi bir süreç yapılmaz. Buna karşın kendi nam ve
hesabına yapılan inşaatta mülkiyetin alıcıya devri için
tapuda resmi senet düzenlemek ve tescil işlemlerini
yapmak zorunludur.