CEVAP:

Birinci Dünya Savaşı, Osmanlı ekonomisine ağır bir darbe vurdu. Dış ticaret durma noktasına geldi. Savaştan önce sadece tekstil, makine gibi mamul mallar değil, İstanbul ve bazı kıyı kentlerinin un gibi gıda maddeleri de ithal edilmekteydi. Osmanlı’nın İtilaf devletleri donanması tarafından abluka edilmesi dış ticareti felce uğratmıştı. Savaş sırasında, Müttefik olan Almanya ve Avusturya-Macaristan’la sınırlı miktarda dış ticaret yapılabilmiştir. Buğday, un, şeker gibi temel gıda maddeleri ile çeşitli mamul mallarda savaş süresince darlıklar ve kıtlıklar yaşandı. Savaş yıllarında Osmanlı dış ticaretinin önemli bir kısmını oluşturan tarım ürünlerinde olağanüstü bir düşüş yaşandı. Orduda kullanılmak üzere çift hayvanlarına el konulması, tarımsal üretimin olağanüstü düşmesine yol açtı. Şevket Pamuk’a göre 1918 yılına gelindiğinde, yük hayvanlarının sayısı %50, koyun ve keçilerin sayısı ise %40 azalmıştı. Buğday üretimi 1916’da yaklaşık %30 düşmüştü. İhraç ürünlerinin üretimindeki düşüş daha dramatikti. Tütün, kuru üzüm, fındık, zeytinyağı, ham ipek ve pamukta düşüş daha fazlaydı.