TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ Dersi Temel Kavramlar soru detayı:

CEVAP:

Türetme dışında en çok kullanılan yeni kelime yapma yollarından biri, birden çok kelimeyi tek bir kavramı ifade etmek için kullanmak yani birleşik kelime oluşturmaktır. Türkçede birleşik kelime oluşturmanın farklı teknikleri vardır. Birleşik kelimeler, üzerinde epeyce durulmuş bir konudur. Ne var ki birleşik kelimelerin birçok prensibi bilinmekle birlikte yan yana duran iki kelimenin ne zaman tek bir kavramı gösteren bir kelime, ne zaman her kelimenin kendi anlamıyla kullanıldığı kelimelerden oluşmuş bir öbek olduğu üzerinde anlaşma sağlandığı söylenemez. Özellikle bir kısmının ayrı, bir kısmının bitişik yazılması ciddi bir tartışma konusudur. Birleşiklerle ilgili yazım kurallarının bir kısmı kendi içinde çeliştiği gibi piyasadaki sözlük ve kılavuzlar arasında da tutarsızlıklar vardır (Tekin, 2013). Tür, sınırlamalar, yapısal özellikler vb. birçok sorun henüz araştırılmayı beklemektedir. Bitişik ve ayrı yazım, çoğu durumda işlevsel açıdan önemsizdir. Bitişik veya ayrı yazılmış olmasına bakılmaksızın yan yana duran iki kelimenin kendi anlamlarıyla mı yoksa tek bir anlamla mı kullanıldığını, bağlamdan hareketle çıkarmak mümkündür. Bitişik veya ayrı yazım, bu yönde belirleyici bir rol oynamaz. Birleşik kelimelerin yazımıyla ilgili tereddütlü durumlarda Türk Dil Kurumunun Yazım Kılavuzu’na bakılmalıdır (Menz, 2006; Menz ve Schöreder, 2007).