FİTOPATOLOJİ Dersi KONUKÇU BİTKİDE MEYDANA GELEN YAPISAL VE FİZYOLOJİK DEĞİŞİMLER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Bitkilerde su ve besin maddesi taşımındaki değişiklikler nasıl gerçekleşmektedir?


CEVAP: Birçok bitki patojeni, bitkilerdeki su ve besin maddesi taşınımını etkiler. Bazı patojenler, bitki köklerinin fonksiyonunu bozarak bitkinin daha az su almasına neden olur, bazıları da iletim demetlerini tıkayarak su ve besin maddelerinin bitki tarafından alımını engeller. Diğer bazı patojenler ise yaprak ve stomaları etkileyerek transpirasyonun artmasına ve dolayısıyla bitkilerin susuzluk çekmelerine neden olabilirler. Çökerten etmenleri ile kök çürüklüğü oluşturan fungus ve bakteriler, çoğu nematodlar ve bazı virüsler, bitkilerin toprak üstü organlarında hiç simptom göstermeden köklerin yapısını bozabilirler. Kök zararı direkt olarak kökler tarafından kullanılan suyun miktarını azaltır ve kök sisteminin bozulmasına neden olur. Bazı solgunluk etmenleri bitkinin su absorpsiyonunu azaltarak saçak kök oluşumunu engeller. Bazı patojenler (Rhizobium tumefaciens, Rhizobium vitis, Plasmodiophora brassicae) ve kök ur nematodları (Meloidogyne sp.) gövde veya köklerde ya da her ikisinde gal oluşumuna neden olabilirler. Aşırı gal üretimi sonucu ksilem tıkanır ve bitkilerin su alımı engellenir. Solgunluk etmeni fungus ve bakteriler ksilemde zarara yol açarak ksilem yoluyla su taşınımını sekteye uğratırlar. Bu patojenlerin iletim demetlerinde oluşturdukları büyük moleküllü maddeler (polisakkaritler) ile hastalık etmenlerinin spor, misel gibi yapıları nedeniyle iletim demetleri tıkanır. Bunun sonucu olarak, etkilenen konukçularda su akışı azalır ya da enfeksiyona yakın dokularda iletim demetleri çöker, iletim demetlerinde tylosis (tylose oluşumu) oluşur. Pas, mildiyö, elma kara lekesi gibi hastalıklar kütiküla ve epidermisi zarara uğratarak etkilenmiş dokulardan aşırı su kaybına neden olurlar. Turgor basıncı bozulur ve bitki yaprakları solar. Sonunda bitkinin yapısı bozulur ve ölüm meydana gelir.