HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI II Dersi Borçlar Hukukunun Genel Esasları soru detayı:
SORU:
Borçlunun Sorumlu Olduğu Sonraki İmkânsızlık
kavramını açıklayınız.
CEVAP:
Borcun gecikmiş de olsa ifa edilemeyeceği
durumlarda imkânsızlıktan söz edilir. Borcun
imkânsızlaşmasına yol açan sebepler mücbir sebep veya
umulmayan hal (kaza) olarak ikiye ayrılır. Mücbir sebep,
öngörülemeyen, öngörülse bile önlenemeyen ve tarafların
iradesi dışında ortaya çıkan durumların varlığını ifade
eder. Örneğin, deprem, sel baskını, yıldırım düşmesi gibi.
Mücbir sebep yaratan halin meydana gelmesi nedeniyle
borç imkânsızlaşmıştır. Umulmayan hal de mücbir sebep
gibi öngörülemeyen ve önlemeyen bir haldir. Ancak
mücbir sebepten farklı olarak umulmayan halin meydana
gelmesinde insan davranışlarının da etkisi olabilir.
Örneğin fabrikanın kazan dairesinde meydana gelen bir
patlama nedeniyle ürünlerin tamamının yanması. Sonraki
imkânsızlığın meydana gelmesinde borçlunun kusuru
yoksa borç tümüyle sona ermiş sayılır (TBK m. 136).
Borcu sona erdiren sonraki imkânsızlık objektif veya
sübjektif imkânsızlık olabilir.