XIV-XV. YÜZYILLAR TÜRK DİLİ Dersi ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİNİN SES BİLGİSİ-ŞEKİL BİLGİSİ I:ÇEKİM EKLERİ soru detayı:

CEVAP:

1. Bulunma hâli, bir yerde uzunca veya bir müddet için kalmayı, beklemeyi gösterir.
Fiilin ilgilendirdiği yeri bildirir: gâh odında vü gâh suda idi (Harname); ol yigiti
düş içinde gördüm (Kıs.Enb.)
2. Zaman bildiren isimlere gelerek zaman zarfı yapar: ol ki tâ‘atdur farîza ta?rınu? /
günde beş vakt kim ol diregi+dür dînü? (Aş.Paş.Grb.),
3. bir şey hakkında, bir şey bakımından; bir şey konusunda‘ mânâlarında kullanır:
sen bu bâbda nice savâb görürsin (Mrzb.); kusûrum gerçi çokdur hizmetü?de / velî
dâyim ümîdüm rahmetü?de (EMŞer.); yazu yazmak ve ok atmakda ve sâz hünerlerde nazîri yogıdı (KVz.)
4. Bir şeyin biri, bir şeyden biri‘ tarzındaki kesir sayılarında bulunma hâli kullanılır;
eger bir er ölse, ata birle ogul oglı kalsa, ataya altıda bir vireler, ayrukın ogul oglına
vireler (Feraiz); bi?de birinü? adı bellü degüllerdür (KVz.),