TÜRK İDARE TARİHİ Dersi II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ'NDE (1876-1908)YÖNETİM YAPISI soru detayı:
SORU:
Büyük Mabeyn Köşkü'nün özellikleri nelerdir?
CEVAP:
Sarayın sembol binasıydı. Saray’ın ana kapısından (koltuk kapısı) girildiğinde hemen sağda yer alan kârgîr, zarif bina, yeni dönemde imparatorluğun teşrifât yükünü üstlenmişti. Üç katlı binanın alt katı hademelere, ikinci katı mabeyn personeline ve en üst katındaysa sultana ait odalar mevcuttu. Mabeyn Dairesi; Başmabeynci ve ikinci mabeynci idaresinde teşkilatlanmış toplam 7-8 kişilik bir ofisti. Ofisin en önemli fonksiyonu isminin de çağrıştırdığı üzere padişah ve bürokratlar arasındaki ilişkiyi koordine etmekti. Söz konusu işin içeriğine bakıldığında devlet adamlarının bizatihi padişahla olan görüşmelerini sağlamaktan yazışmaların yürütülmesine kadar birtakım sorumluluklar bulunuyordu. Padişaha olan yakınlıkları yüzünden (kurenâ olarak adlandırılmaları bundan kaynaklanıyordu) kadro seçimine büyük özen gösterilir hatta sultan doğrudan iradesini koyardı. Kadro sayısı sekiz olarak belirtilmiş ancak bunların dördü gece-gündüz mesaisine ayrılmış, diğer dördü günlük işlere yönlendirilmişti. Günlük işlerden kasıt da önceden verilen emirlerin yerine getirip getirilmediğini araştırmak ve Bâbıâli’den gönderilen ihale ve satın almaları incelemekti.