MUHASEBE VE HUKUK Dersi Cari Hesap soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Cari Hesaba Kaydedilecek İşlemler'i anlatınız.


CEVAP:

Esasen cari hesaba taraflar arasında sözleşemeye bağlanan tüm işlemlerden doğan borç ve alacak işlemleri kaydedilir. Fakat bunu söylerken borç ve alacak doğuran esas ana işlemin önemli olduğu ve cari hesap kapsamından farklı olduğunu unutmamak gerekir. Bunu şöyle bir örnekle açıklayabiliriz. A firması B firmasına mal satmış ve bedelini cari hesaba kaydetmiş olsun. Sırf bedeli cari hesaba kaydedildi diye mal satma işleminin geçerliliğini ve dava edilmeyeceğini sorgulamamak mümkün değildir. Eğer cari hesaba kaydedilen bedelin tabi olduğu esas işlem geçerli değilse cari hesaba kaydedilen bu bedel de geçerli değildir. Bu durum TTK 90’ncı madde a fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “a)Aksi kararlaştırılmadıkça, cari hesaba alacak veya borç kaydedilmesi, tarafların, alacağı veya borcu doğuran sözleşme veya işleme ilişkin dava ve savunma haklarını düşürmez. Sözleşme veya işlem iptal edilirse bunlardan kaynaklanan kalemler hesaptan çıkarılır.”

Cari hesaba kaydedilmesi gereken işlemler esasen geleceğe dönüktür. Başka deyişle cari hesap sözleşmesinin taraflarca imzalandığı tarihten sonraki işlemleri kapsar. Bu durum taraflar arasında cari hesap sözleşmesinden önce doğmuş borç ve alacakların cari hesap kapsamında değerlendirilemeyeceği anlamına gelir. Bu konu TTK 90’ncı madde b fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “b)Cari hesap sözleşmesinin yapılmasından önce doğmuş bulunan bir alacak, tarafların onayıyla cari hesaba kaydedilirse, aksi kararlaştırılmamışsa bu alacak yenilenmiş olmaz.”

Ticari senetlerin de cari hesaba kaydı mümkündür. Fakat senedin bedelinin mal (veya hizmet veya nakit) olarak alınmış olması halinde kayıt mümkündür. Ticari senetle ilgili bu özel durum TTK 90’ncı madde c fıkrasında şöyle hükme bağlanmıştır: “c) Bir ticari senedin cari hesaba kaydı, bedelinin alınmış olması hâlinde geçerli olmak şartıyla yapılmış sayılır.” Bu koşulları taşıdığı için cari hesaba kaydedilmiş fakat bedeli alınamayan senetler TTK madde-91 uyarınca cari hesaptan düşülür ve sahibine geri verilir.