ÇOCUK GELİŞİMİNDE ALAN ÇALIŞMALARI Dersi Yaşam Alanları ve Çocuk Psikolojisi soru detayı:
SORU:
Çocuk istismarı kaça ayrılmaktadır? Açıklayınız.
CEVAP:
İstismar fiziksel, duygusal ve cinsel istismar
olarak üçe ayrılmaktadır.
• Fiziksel istismar; 18 yaşından küçük çocuğun,
anne-babası ya da bakımından sorumlu kişi
tarafından sağlığına zarar verecek biçimde
fiziksel hasara uğraması, yaralanması ya da
yaralanma riski taşımasıdır. Bu hasar elle ya da
bir nesneyle vurularak, itilerek, sarsılarak,
yakılarak ya da ısırılarak oluşabilmektedir.
Fiziksel istismar ya da taciz; kemiklerde
kırılmalar, iç kanamalar, çürükler, yanıklar ve
zehirlenme tarzında yaralanmalarla
sonuçlanabilir. Fiziksel istismarın tedavisi çok
yönlü olmalı, aile, çocuk ve çevresel etkenler
üzerinde odaklanmalıdır.
• Duygusal istismar; bakım veren kişi (ebeveyn,
bakıcı, öğretmen, çocukla ilgilenen yakın
akrabalar gibi), tekrarlayıcı biçimde azarlayarak
ve şiddet kullanarak çocukta ciddi psikolojik
zedelenmelere neden olduğunda ortaya çıkar.
Fiziksel ve cinsel istismar olgularında çoğunlukla
duygusal istismar da yer almaktadır. Duygusal
istismara uğramış çocuklar, pasif kişilik
özelliklerine sahip olan, kendine güveni olmayan
ve antisosyal davranışlar gösteren kişiler olarak
tanımlanmaktadır.
• Cinsel istismar; bir çocuk ya da yetişkin
arasındaki ya da bir çocukla ondan yaşça belirgin
şekilde daha büyük bir başka çocuk arasındaki
cinsel davranışlardır. Cinsel istismarın çocuk
üzerindeki temel etkileri kendini şu şekillerde
gösterebilir: Parmak emme, altını ıslatma gibi
gerileme belirtileri, uyku-yeme bozuklukları,
okul başarısında düşme, okul ve sosyal
etkinliklere katılımda azalma gibi davranış
bozukluklarıdır. Bütün bu istismar türleri ve
ihmal çocukta fiziksel ve psikolojik zararların
yanı sıra gelişimsel bozukluklar, uyku
bozuklukları, yeme bozuklukları, alkol veya ilaç
bağımlılığı, depresyon, anksiyete, panik
bozukluk, suç işleme ve şiddet davranışında artış,
kendine zarar verme, intihara eğilim ve kendi
çocuklarına da aynı yöntemleri kullanma eğilimi
görülebilir.