TÜRK SOSYOLOGLARI Dersi MÜMTAZ TARHAN CEMİL MERİÇ soru detayı:
SORU:
Cemil Meriç İbn Haldun’a niçin çok büyük bir önem atfetmiştir?
CEVAP:
Mukaddime’nin üç kaynağı vardır: 1. Eski Arap yazarları, İslam tarihçileri, Mesudi, Tortuşi, Mesudi 2. Aristo, Platon (Farabi kanalıyla), Yunan Helenistlik kültürü. 3. Yaşanmış hayat (Meriç, 1993a: 176). İbn Haldun yeni bir bilim kurdu- ğunun farkındadır. Tarihi “insan bilimlerinin bilimi” yapan bir ihtilal. Umran’la asabiyet, yeni bir bilimin iki anahtarı. Ümran, geniş manasıyla medeniyet, yani: bir kavmin yaptıklarının ve yarattıklarının bütünü, toplumsal ve dini düzen, adetler ve inançlar (Meriç, 1974: 154). “Mukaddime” 1850’de Batı dillerinde yayınlanmasına rağmen Avrupa yine de tanımaz Mukaddime’yi. Çünkü insan tarafsız değildir. Batı için Doğu ilkeller ülkesidir. Vicdanını rahat ettirmek için fethettiği ülke ne kadar büyük bir medeniyete sahip olursa olsun Avrupa onun insanın sevgi ve saygıya layık olmadığına ferman çıkarır (Meriç, 1993a: 174)