HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI II Dersi Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunun Esasları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Cezanın özellikleri nelerdir?


CEVAP:

a. Ceza, kanuni olmak zorundadır. Herhangi bir suçun cezasının ne olacağı ancak kanunla belirlenir. Bu anlamda ancak Kanun’da gösterilen hâllerde ve Kanun’da öngörülen cezalar verilebilir (Any m. 38/1, TCK m. 2).

b. Cezalar insan onuruna aykırı olamaz. Kimseye işkence ve eziyet yapılamaz. Kimse insan haysiyeti ile bağdaşmayan bir ceza veya uygulamaya tabi tutulamaz (Any. 17).

c. Cezalar eşitlik ilkesine uygun olarak verilmelidir. Öngörülen cezalar, ırk, cins, din, sınıf vb. ayrımı gözetmeksizin herkes için aynı ceza kanunda öngörülmüş olmalıdır. Eşitlikten anlaşılması gereken kanunda öngörülmüş soyut cezadır.

d. Ceza bölünebilir olmalıdır. Cezanın işlenen suçun ağırlığına, failin kişiliğine ya da kusuruna uygun hale getirilebilmesi ancak bölünebilir olmasına bağlıdır.

e. Cezalarla ilgili hatanın tamirinin olanaklı olması gerekir. Verilen ceza konusunda hata yapılabileceği peşinen kabul edilmelidir. Ceza, hata yapıldığında hatadan dönülebilecek bir özelliğe sahip olmalıdır. Ölüm cezası bakımından bu özellik söz konusu değildir. Nitekim bu cezaya yönelik eleştiriler arasında bu husus önemli bir yer oluşturur.

f. Ceza kişisel olmalıdır. Ceza sorumluluğu kişiseldir (Any. M. 38). Verilen ceza sadece suçluya yönelik olmalıdır. Suçlunun ait olduğu aileye veya topluluğa ceza verilmesi söz konusu olamaz. g. Ceza yargı organları tarafından verilmelidir.

h. Ceza orantılı olmalıdır. Verilen ceza ile işlenen suç arasında bir oran bulunmalıdır.