AİLE EKONOMİSİ Dersi Türk Aile Yapısında Değişim soru detayı:
SORU:
Çok farklı ülkelerden elde edilen bulgular, Kâğıtçıbaşı’nın ailenin değişimi kuramını desteklemektedir. Modelin aile değişimini açıklamakta küresel geçerliliği bulunmaktadır. Modeli destekleyen diğer bulgular nelerdir?
CEVAP:
• Duygusal bağlılık modelinde, kontrol ve özerklik bir aradadır. Çinli, Amerika’da yaşayan Çinli ve Anglo-Amerikalı aileler arasında yapılan karşılaştırmada her iki Çinli grubun ana-babalarının hem denetim hem de çocukları özerk olmaya özendirme konusunda Anglo- Amerikalı ailelerden daha ileri olduklarını göstermiştir. Diğer araştırmalar da Çinli grupların daha fazla özerklik ve ilişkisellik gösterdiğine işaret etmektedir.
•Diğer bir sonuç, yetkeli ana-baba tavrının düzen sağlayıcı denetimi ve sevgiyle beraber özerkliği de içermesi ile iki, tezat yaklaşım olduğu varsayılan denetim ve sevgiyi bir arada barındırmasıdır.
• Diğer bir sonuç, çocuğun bilişsel gelişimi, akademik başarısı ve psiko-sosyal yeterliliği açısından yetkeli ana-baba tutumunun, yetkeci ve serbest bırakan ana-baba tutumundan daha olumlu olduğudur. Duygusal/psikolojik bağımlılık modelinde özerklik işin içine girmekle birlikte aynı zamanda denetimin de elden bırakılmadığı görülmektedir; duygusal bağımlılığın devamı için çocuğun tamamen bağımsız olması ve ayrışması istenir bir durum değildir. Hong Kong yüksek/orta sınıf ailelerde gözlenen özerkliğin, bağlılık ve kontrolün bir arada oluşu bu yaklaşımla uyumludur.
• Hoffman (1989), özerklik ve kendine güvenle, ilişkililik ve karşılıklı bağımlılığı aynı anda amaçlayan bir ergenlik gelişimi kavramını ortaya atmıştır.
• Fu, Hinkle ve Hana (1986), yetişkinlikte bağımlılığı değerli bir kişilik özelliği olarak görmüşlerdir. Bu özelliğin sıkı aile bağlarının devamına yardımcı olduğunu savunmuşlardır.