CEVAP:

Oksijen suda az çözünen bir gazdır. Genelde doğal sularda havayla dengeli olacak şekilde çö­zünmüş oksijen bulunur. Su içinde, yaşayan tüm canlılar için mutlaka çözünmüş oksijen bulunması gerekir. Oksijen suya pasif difüzyonla atmosferden girer. Havadan suya oksijenin geçişini hava ve su arasında oluşan nisbi oksijen farkı etkiler. Bu duru­mun yanı sıra bitkiler ve algler tarafından karbon­dioksit ve güneş ışığı varlığıyla gerçekleşen fotosen­tez olayları sayesinde sucul ekosistemlerde oksijen oluşur. Fotosentez esnasında bitkisel organizmalar karbondioksit ve suyu kullanarak karbonhidratları sentezler. Ancak bitkiler oksijen üretimini yalnızca gündüzleri yapar. Gece bitkiler yalnızca solunum yapar, sudan oksijen absorbe eder. Özellikle yoğun bitkili sularda sabaha karşı oksijen oranı önemli ölçüde azalabilir. Bu nedenle, yoğun bitkili ortam­larda yazın ve sonbaharda balık ölümleri meydana gelir. Ölen bitki ve hayvan artıkları tabanda bak­teriler tarafından ayrıştırılarak oksijen tüketimine neden olur. Çözünmüş oksijen litredeki mg cinsin­den ağırlık (mg/L) olarak ifade edilir. Çözünmüş oksijen seviyesinin 5 mg/L’nin altına düşmesi su canlılarında strese neden olmakla birlikte birkaç saat için 1-2 mg/L’nin altına düşmesi sularda çok sayıda balığın ölmesine neden olmaktadır.

 Suyun oksijen doymuşluk oranı sıcaklığın art­masıyla düşer. Aynı zamanda sıcaklıktaki artışa paralel olarak balıkların metabolik oranı da artar. Sıcaklığın artmasıyla birlikte hem suyun oksijen içeriğinin düşmesi hem de balığın metabolizma oranının artması sonucu yeterli oksijen sağlayabil­mek için balık, solungaçlarından daha fazla suyu geçirmek zorunda kalacaktır. Bunun sonucu olarak da solungaçlara daha fazla toksik kimyasal temas edecek ve solungaçlar yoluyla bu kimyasallar vücu­da girecektir. Bu, sıcaklık artışıyla ilgili olarak daha kısa zamanda daha çok toksik kimyasalın vücuda girmesi anlamına gelir. Sıcaklığın yanı sıra tuzlu­luk, çözünmüş veya askıda katı maddeler, sucul sis­temdeki organizmaların cinsi ve yoğunluğu, iklim ve deniz seviyesinden yükseklik gibi faktörler de sudaki çözünmüş oksijen miktarını etkilemektedir.