SORU: Çukurva nüfus meselesi nedir?
CEVAP: II. Bayezid Cem olayı dolayısıyla Batı’ya karşı itidalli bir politika takip ederken birçok nedenden ötürü Osmanlı Memlük ilişkileri iyice bozulmuştu. Her ne kadar II. Mehmed döneminin başında arada dostane ilişkiler olsa da özellikle Cem Sultan olayında Memlüklerin tutumu ve Dulkadiroğulları üzerindeki nüfuz mücadeleleri iki taraf arasındaki ilişkileri yeniden geliştir. Eylül 1484’te Dulkadiroğlu Alaüd-devle’nin yanındaki Osmanlı kuvvetleri ile birlikte Memlüklere karşı Elbistan’da kazanmış olduğu zafer yeni problemlerin başlangıç oldu. Bu esnada gelen bir Memlük elçilik heyeti Bayezid’in tahta çıktıkların da tebrik ve Osmanlı Devleti’nin elinde olan topraklardaki hükümra tasdik etmekteydi. Ayrıca halife tarafından gönderilen bir sultanlık meşuruyla iki taraf arasındaki husumetin sona ermesini arzuladığını belirtiyordu. Bu husus, Osmanlı Devleti üzerinde Memlük vesayetini kabul etmek anlamına geleceğinden II. Bayezid tarafından hoş karşılanmadı ve özellikle de Hindistan’dan cülus tebriki için gönderilen heyetin yanındaki hediyelerin Memlükler tarafından gaspı özürlerinin samimi olmadığını ortaya koydu. Memlük elçisi ülkesine dönmeden önce, Karaman beylerbeyi Karagöz Pafla idaresindeki bir ordu Adana ve Tarsus’u Memlüklerin elinden aldı ve Çukurova’da yeni bir mücadele başladı. 1486’da Osmanlı birlikleri Memlükler karşısında mağlup oldu ve daha önce ele geçirdikleri yerler kaybedildi. II. Bayezid, Memlüklerin üzerine bu defa Hersekzade Ahmed Paşayı gönderdiyse de o da başarısız olup esir düştü. Bu başarısızlıklar II Bayezid’i orduda bir takım reformlar yapmaya, hafif ateşli silahlarla mücehhez kuvvetler oluşturmaya ve donanmayı takviye etmeye gitti.
