ANAYASA II Dersi YÜRÜTME ORGANI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Cumhurbaşkanlığı’na vekalet hakkında bilgi veriniz?


CEVAP: Cumhurbaşkanına vekâlet, 1982 Anayasasının 106. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre: Cumhurbaşkanının hastalık ve yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, görevine dönmesine kadar, ölüm, çekilme veya başka bir sebeple Cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde de yenisi seçilinceye kadar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Cumhurbaşkanlığına vekillik eder ve Cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır. Görüldüğü gibi madde, cumhurbaşkanlığının geçici veya sürekli olarak boş kalması hallerinde bu makama vekâlet yetkisini TBMM Başkanına tanımıştır. Hastalık veya yurt dışı seyahatinde olmak, makamın geçici olarak boş kaldığını gösteren sebepler arasındadır. Bu durumda cumhurbaşkanının sağlık koşulları düzelinceye kadar yahut yurt dışı seyahatinde ise yurda dönünceye kadar vekâlet yetkisi, TBMM Başkanı tarafından kullanılacaktır. Ölüm veya çekilme gibi cumhurbaşkanlığının sürekli olarak boşalmasına yol açan bir sebebin ortaya çıkması halinde ise TBMM başkanı, vekâlet yetkisini yeni cumhurbaşkanı seçilinceye kadar kullanacaktır. 106. madde, cumhurbaşkanlığı makamının ölüm ve çekilme dışındaki sebeplerle de sürekli olarak boş kalabileceği ihtimalini dikkate alan, takdire açık bir ifadeye yer vermiştir. Bu nedenle, tedavisi mümkün olmayan ve cumhurbaşkanlığı görevinin yerine getirilmesini engelleyen bir hastalığın, makamın sürekli olarak boş kalmasına yol açtığı kabul edilebilir. Böylece yeni bir cumhurbaşkanı seçilinceye kadar bu görev, vekâleten TBMM Başkanı tarafından yerine getirilecektir. Nitekim Cemal Gürsel’in sağlık koşullarının hızla kötüleşmesi üzerine, TBMM, 28.03.1966 tarih 114 sayılı kararıyla durumu tespit ederek vekâlet yetkisinin 1961 Anayasasının 100. maddesi gereğince Cumhuriyet Senatosu Başkanı tarafından kullanılacağına hükmetmiştir.