İNSAN BEDEN YAPISI VE FİZYOLOJİSİ Dersi Solunum Fizyolojisi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Dakikada havadan kana geçen oksijen ile kandan havaya çıkan karbondioksit miktarını etkileyen etmenler nelerdir?


CEVAP:

1. Gazların basınç farklarına bağlıdır. Alveol içindeki havadaki oksijenin pay basıncı (pO2 = 104) kılcal kanındaki oksijenin pay basıncından (pO2 = 40) çok olduğundan, O2 alveolden kılcala kolaylıkla geçer. Olay CO2 için tersine olur ve kılcal kanından (pCO2 =46) alveol içindeki havaya (pCO2 =40) geçer. Gaz geçişmeleri basit sızmayla (difüzyonla) olur. Hatta CO2 oksijene göre solunum zarından yaklaşık 20 kat daha çabuk geçer.
2. Gazların geçiştiği zarların toplam yüzey alanı ve kalınlığına bağlıdır. Gaz geçişmeleri geçişlerin olacağı yüzey alanı ile doğru orantılı, solunum zarının kalınlığı ile ters orantılıdır. İki akciğerdeki alveollerin toplam yüzey alanı 70 m2 kadardır. Alveolleri saran kılcal kan damarlarının yüzey alanı alveollerin yüzey alanından az değildir. Solunum zarının kalınlığı yaklaşık 0.2 mikron kadardır. Anfizem hastalığında bazı alveoller ölerek çalışmadığı için gazların geçtiği yüzey alanı azalır.
3. Solunum hızına bağlıdır. Bir dakikadaki solunum hızının (12/dk) azalıp çoğalması gaz geçişlerini orantılı olarak etkiler.
4. Alveole ulaşan hava miktarına bağlıdır. Her solukta alınan 500 ml havanın 350 ml kadarı anatomik ölü alanda kalıyor, ancak kalan 150 ml hava gaz değişimine doğrudan katılıyordu. Bazı hastalıklar nedeniyle solunum yolları ve alveoller zarar görür ve anatomik ölü alan miktarı artabilir. Bu durum gaz geçişmelerini önemli derecede azaltır.