LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME Dersi Tedarik Zinciri Yönetimi: Kavramlar ve Uygulamalar soru detayı:
SORU:
Depo yönetimine ait pratikler nelerdir?
CEVAP:
Giderek karmaşıklaşan iş dünyasına bağlı olarak depo yönetimi de değişmiştir. Çok farklı nedenlerle çok farklı cins sayıda malzemeden oluşan stokların bulundurulacağı depoların yönetimine ait pratikler genel olarak, depo ihtiyaç analizi, depo içi faaliyetleri, elleçleme, stok kontrol sistemleri, güvenlik ve diğer unsurlar olmak üzere altı sınıfta ele alınır.
Depo İhtiyaç Analizi; her işletme etkin bir depo ihtiyaç analizine ihtiyaç duyar. Depo ihtiyaç analizi deponun yerinin, optimum depolama alanının (ve/veya hacminin) boyutları, depolama operasyonlarının belirlenmesi, depo tesislerinin tipinin ve biçiminin seçimi, depolama tesisinin veya arazisinin zemin etüdü, inşa, kiralanması veya dış kaynak kullanım kararının verilmesi ve depo ulaştırma imkânlarının tespiti gibi konuları kapsar. İlk aşamada minimum depolama alanının bulunması ile depo ihtiyaç analizine başlanır. Diğer ihtiyaçlar sonradan eklenir (Şekil 8.10) sipariş işleme süreci ile son olarak teslim etme ve sevk etme süreci olmak üzere en az dört temel süreç bulunur.
Depolama Süreçleri; tüm tedarik süreçlerinde yer alan tüm depolarda farklı sürelerde ve önemde olsa da teslim alma (tesellüm), bulundurma veya saklama, sipariş işleme süreci ile son olarak teslim etme ve sevk etme süreci olmak üzere en az dört temel süreç bulunur. Depolama hizmetini yürütebilmek için teslim etme alanları, depo çalışanlarının kolaylık tesisleri, çalışma ofisleri, park yerleri, sürücü bekleme alanları, destek malzemesi bulundurma yeri, arızalı ürün bekletme alanı, paketleme, etiketleme ambalajlama ve basit montaj gibi depo içinde yer alan üretim süreç alanları, atık depolama alanı ve çöplükler tehlikeli madde depolama alanları, geçici kabul alanı, geri dönüşüm malzemesi toplama alanları aşağıdaki alanların minimum depolama alanına ilave edilmesi gerekir.
Depo Yönetim Kararları; depolar, artık geleneksel yaklaşımda olduğu gibi sadece klasik elde bulundurma maksadıyla kullanılmıyor. Depolama, aynı zamanda üretim zincirlerini destekleyen tedarik zincirin hemen her aşamasında onun bir bütünleyicisi bir faaliyet hâline geldi. Çağdaş depoların, stoklama fonksiyonu, toplama fonksiyonu, yığın bölünmesi fonksiyonu, konsolidasyon fonksiyonu, süreç ve erteleme fonksiyonu, ulaştırma tasarrufu fonksiyonu, ters lojistik fonksiyonu, hizmet fonksiyonu ve hafif montaj fonksiyonları bulunur. Bu fonksiyonların hangi seviyede ve nasıl uygulanacağı konusunda kararlar, stratejik, taktik ve operatif seviyede olmak üzere üç farklı seviyede sınıflandırılır. Stratejik seviyede alınan kararlar işletme yönetim kurulunca alınır. Adından da belli olduğu gibi stratejik niteliktedir. Temel ilke ve prensipleri içerir. Depo yerinin ve tipinin seçimi, deponun satın alınması inşası veya dış kaynak kullanılması gibi üst düzeyde alınan depolama kararlarıdır. Taktik seviyede alınan kararlar ise depolamadan sorumlu lojistik yöneticiler tarafından alınır. Stratejik hedeflerin pratiğe dökülmesi ile ilgilidir. Depo işletilmesi ile ilgili elleçleme ekipmanın rafların seçimi kullanılması gibi depolama kararlarıdır. Operatif seviyede alınan kararlar uygulamaya dönük pratiklerin planlanmasını kapsar. Malzemelerin depo içindeki yerinin belirlenmesi, sipariş toplanması usulleri, sayım işlemleri gibi depolama kararlarıdır.
Depo Maliyetleri; değişken ve sabit depolama maliyetlerinin kullanılan alanın büyüklüğüne ve birim kullanım maliyetine bağlı olarak değişir.
Depolarda bu süreçlerin icra edilebilmesi için minimum depolama alanına ilave alanlar ayrılır. Bulundurma veya saklama süreçlerinde icra edilen faaliyetler ‘Depo İçi Faaliyetler’ ve ‘Depo İçindeki Düzenlemeler’ olarak ikiye ayrılır.