CEVAP:

Yapıları ve içerdikleri maddeler nedeniyle uçağa
yükleme/boşaltma sırasında özel hizmet gerektiren
kargolardır. Bu özel kargolar:
• Bozulabilir Gıda Maddeleri: Bozulabilir bitki ve
gıda maddeleri, yükseklik, ısı ve basınç gibi
değişiklikler veya gecikme sonucunda
bozulabilecek kargolardır. Çiçek, meyve ve
sebze, yumurta, yenilebilen maddeler, taze balık,
donmuş¸ balık ve etler bozulabilir kargo
çeşitleridir. Bozulabilir kargoların taşınmasında
şu konulara dikkat edilmesi gerekir:
o Kargonun gideceği ülkede bu tür kargo
için herhangi bir kısıtlama olup olmadığı
kontrol edilmelidir.
o Hava yolu taşıyıcısının bu tür kargo için
herhangi bir kısıtlamasının bulunup
bulunmadığı incelenmelidir.
o Kargo ambalajı çıkıştan varışa kadar
bozulmadan gidebilecek sağlamlıkta ve
uygunlukta olmalıdır.
o Karışık kargo içerisinde bozulabilir
kargo varsa bu tür kargolar kabul
edilmemelidir.
• Islak Kargolar: Sıvı ihtiva eden veya IATA
Tehlikeli Maddeler Düzenlemeleri kapsamına
girmeyen ancak tabiatı itibarıyla sıvı üretebilen
kargolardır. Islak kargoların sevkiyatında
uyulması gereken önemli hususlar şunlardır:
o En fazla istif sayısına göre üst üste
istiflenmelidir.
o Kargonun gideceği ülkede bu kargo için
herhangi bir kısıtlama olup olmadığı
kontrol edilmelidir.
o Taşıyıcının bu kargo için herhangi bir
kısıtlamasının olup olmadığı kontrol
edilmelidir.
o Kargo içerisindeki maddelerin akmasını
önleyecek nitelikte, IATA Tehlikeli  
Maddeler Düzenlemelerine uygun
olmalıdır.
o Konulduğu konteynerler su sızdırmaz
konteyner olmalıdır.
o Karışık yükler içerisinde ıslak kargo
sınıfına giren yük varsa kabul
edilmemelidir.
o Kargo üzerine taşıma yön etiketi (This
Way Up) işareti konulmalıdır.

• Ağır Kargolar: Parça başı ağırlığı 150 kilogramı
aşan kargolar, hava yolu taşımacılığında ağır
kargo olarak adlandırılmakta ve buna göre işlem
yapılmaktadır. Açıkta gönderilen makine aksamı,
otomobil, uçak motoru, borular, kablo
makaraları, bu gruba giren kargolardır. Ağır
kargoların taşınmasıyla ilgili özellikler şunlardır:
o Kargonun gideceği ülkede bu kargo için
herhangi bir kısıtlama olup olmadığı
kontrol edilmelidir.
o Kargo için bir kısıtlama olup olmadığı
incelenmelidir.
o Transfer ve varış noktalarında yükleme
boşaltma araç ve gereçlerinin varlığı ve
kapasiteleri IATA kuralları kitabından
kontrol edilmelidir.
o 300 kilogramı geçen kargolar
konteynere konulmamalıdır.
o Yığma (Bulk) kargoların, yükleme, uçak
kapı ölçüleri pozisyonu ve ağırlığı
mutlaka belirtilmelidir.
• Kıymetli Kargolar: Bir kilogramının değeri 1000
USD (Amerikan Doları) ve üzerinde olan
kargolar ile ismen tanımları yapılmış altın, elmas,
platin, yasal para ve hisse senetleri gibi kıymetler
ile talimat mektubu ekindeki diplomatik postalar
kıymetli kargo olarak değerlendirilir. Kıymetli
kargonun sevkiyatında dikkat edilecek konular
şunlardır:
o Kargonun gideceği ülkede bu tür kargo
için herhangi bir kısıtlama olup olmadığı
kontrol edilmelidir.
o Taşıyıcının bu cins kargonun
taşınmasında bir kısıtlamasının olup
olmadığı belirlenmelidir.
o Karışık kargo içerisinde kıymetli kargo
varsa kabul edilmemelidir. Bu tip
kargolar birleştirilmez, tek basına
konşimento düzenlenir.
o Kargonun üzerinde kargonun kıymetli
olduğuna dair herhangi bir işaret ve
etiket olmamalıdır. Normal kargo
etiketleri yapıştırılmalıdır.
• Diplomatik Kargolar: Hükümetler veya onların
yabancı ülkedeki temsilcileri arasında taşınan
kargolar diplomatik kargo olarak
adlandırılmaktadır.
o Kargoların üzerindeki mühür kontrol
edilmelidir.
o Dış görünüşleri kontrol edilmeli, hasar
durumunda kabul edilmemelidir.
o Konşimento üzerinde ‘Mal Cinsi’
hanesine kargonun diplomatik olduğu
belirtilmelidir.
o Karışık kargo içerisinde diplomatik
kargo varsa kabul edilmemelidir.
• Diğer özel kargolar: kaybolma riski yüksek olan
kargolar, cenaze taşınması, kırılabilir kargolar,
basım malzemesi ve canlı organlardır.
o Kaybolma riski yüksek olan kargolar
olarak kol saatleri, bozuk madeni
paralar, hayati öneme sahip ilaçlar,
tabanca ve tüfekler sayılabilir. Bu tür
kargoların ambalajları kontrol edilmeli,
hasar tespit edilirse kabul edilmemelidir.
Üzerine herhangi bir etiket ve işaret
konulmamalıdır. Karışık kargo içerisine
kabul edilebilirler.
o Cenaze, lehimlenmiş metal, çinko veya
kurşun tabut ya da sağlam bir tahta kutu
içerisine konulur ve üzeri çuval veya
kanvas ile örtülür. Sandık veya kutu
üzerine taşıma yön etiketi yapıştırılır.
Cenaze ilaçlanmış ise ilaçlandığına dair
belge ile konsolosluk tasdikini gösteren
belge alınır. Kül halindeki cenaze tahta
kutuda veya sandıkta kabul edilir. Çıkış
noktasından varış noktasına kadar
rezervasyonu yapılır. Konsolide
edilmez, ayrı konşimento düzenlenir.
Ara nokta ve varış noktası ile ilgili
taşıma ve ülke kısıtlamalarının olup
olmadığı kontrol edilir.