XVII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI Dersi XVII. Yüzyılda Yenilik Arayışları ve Nefî soru detayı:
SORU:
Divan şiirinin en büyük kaside ustası, övgü ve yergi şairi olarak tanınan Nefî şiirlerindeki yergi uslübüne nasıl bir hayat vermiştir?
CEVAP:
Hicivlerinde yer yer argo ve küfür kullanan Nefî, özellikle saygı duyduğu kişilerle manzum şakalaşmalarında söz oyunlarına başvurmuş ve bu tarz şiirleriyle sözlü kültür ortamlarında anılacak güzel örnekler vermiştir. Hiç şüphesiz Nefî’nin şiiri, övgü ve yergiden ibaret değildir. Fakat şair, çok başarılı olduğu gazel tarzında bile kasidelerine hâkim olan ruh halini yansıtabileceği yollara başvurmuştur. Şöyle ki divan şiiri geleneği içinde müzeyyel gazel söyleme eğilimi XVII. yüzyılda yaygınlaşmış ve bu tarz gazellere Şeyhülislam Yahya’dan sonra en çok Nefî itibar etmiştir. Nefî şiirde ses unsuruna önem veren, dilin musikisini yakalayabilen şairlerdendir. Ele aldığı konulardan biçim tercihlerine kadar geleneğe uymakla birlikte zaman zaman geleneğin imkânlarını zorlar. Ömer Nefî, devrin şiir anlayışında giderek yer bulan Hint üslubunun etkisiyle mübalağa sanatını şiir anlayışının merkezine yerleştirir.