II. ABDÜLHAMİT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI Dersi EDEBİYAT-I CEDÎDE TOPLULUĞUNUN OLUŞUMU soru detayı:
SORU:
Edebiyat-ı Cedide döneminin başlıca sanat anlayışı nedir?
CEVAP:
1. Tanzimat’ın I. kuşak şair ve yazarlarının, edebiyatı, toplumu eğitme ve bilinçlendirme aracı olarak görmelerine karşılık, Edebiyat-ı Cedideciler, sanat yapmayı ve güzelliği yansıtmayı amaçlamışlardır.
2. Ağırlıklı olarak bireysel temalar işlenmiştir.
3. Bu dönemin eserlerinde hayal-gerçek çatışmasına ve karamsar duygulara sıkça rastlanır.
4. Olay örgüsü, karakterlerin canlandırılması ve çevre tasvirleri bakımından, daha sağlam, daha gerçekçi ve Batı tarzına uygun eserler kaleme alınmıştır.
5. Şiirde daha çok parnasyenlerin, romanda ise, kısmen romantiklerin; ancak daha çok realistlerin etkisi altında kalmışlardır.
6. Servet-i Fünûn yazarları, eserlerinde Tanzimat kuşağına göre daha soyut ve ağır bir dil kullanmışlardır.
7. Eserlerde alışılmamış yeni tamlama ve imgelere yer verilmiştir.
8. Eserlerde “ki ve evet” gibi edatlarla, “oh, of, ey, âh” gibi aşırı duygusallık ifade eden ünlemleri sıkça kullanılmıştır.
9. Şiirde aruz ustalıkla kullanılmıştır.
10. Kafiyenin göz için değil, kulak için olduğu anlayışı benimsenmiştir.
11. Yazarlar kimi kez bir paragraf, hatta bir sayfa süren, uzun cümleler kurmuşlardır.
12. Edebiyat-ı Cedide şiirinde, cümlenin ve anlamın bir dizenin ortasında başladığı veya bittiği görülmektedir.
13. Sone ve terzarima gibi batı edebiyatına özgü nazım biçimleri kullanılmıştır.
14.Şairler, Divan edebiyatındaki müstezat nazım biçimini, farklı vezinler kullanarak şiire uygulamışlar; serbest tarzda müstezatlar kaleme almışlardır.