TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ Dersi Temel Kavramlar soru detayı:

CEVAP:

Eklerden söz ederken ek olmadıkları hâlde ek gibi davranan ögelerden de söz etmek gerekir. Enklitikler; ekleşme özelliği taşıyan son çekim edatları, kuvvetlendirme ve pekiştirme işlevi taşıyan bağlaçlar, birleşik çekimleri oluşturmakta kullanılan imek fiili gibi dil birlikleridir. Bunlar, ek değildir ancak ek gibi davranır; ünlü ve ünsüz uyumu gibi eklere özgü ses oylarına tabidir, ancak eklerden farklı olarak vurgulanmazlar.
mA, dA, idi, ile
Günümüz standart dilinde bunların yazılması ayrı bir sorun oluşturmaktadır. Türkçenin tarihî dönemlerinde, örneğin Eski Anadolu Türkçesinde ve Osmanlıcada enklitikler bitişik de yazılabilmekteydi. Ama günümüzde vurgulanamayan, kelimenin en sonunda bulunan bu biçimler, ayrı yazılabildiği gibi bazıları ekleşerek bitişik de yazılmaktadır. Bitişik yazıldıklarında ünlü uyumlarına girmektedirler.
Güzeldi - Güzel idi.
Yoldaymış - Yolda imiş.
arabayla - araba ile